Cần Thơ: Xét nghiệm HIV ở đâu? 

Người dân ở TP Cần Thơ, khi có nhu cầu xét nghiệm HIV, thì liên hệ với cơ sở nào? Ths Đoàn Thị Kim Phượng, Phó Trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ (CDC Cần Thơ) đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Cần Thơ về vấn đề này.

* Thưa bà, khi nghi ngờ nhiễm HIV, người dân ở Cần Thơ có thể xét nghiệm ở đâu?

- Hiện nay, khi khách hàng có nhu cầu, có thể tìm đến bệnh viện, trung tâm y tế của 9 quận, huyện và CDC Cần Thơ đều có tư vấn xét nghiệm HIV.

Tại các trung tâm y tế quận, huyện và CDC Cần Thơ hoàn toàn miễn phí xét nghiệm. Còn nếu người dân vào các bệnh viện, cơ sở dịch vụ, tư nhân làm xét nghiệm thì có thu phí.

Ths Đoàn Thị Kim Phượng tập huấn cho cán bộ y tế về xét nghiệm HIV. Ảnh: H.HOA

* Việc trả kết quả xét nghiệm HIV cho người dân được thực hiện thế nào?

- Quy trình ban đầu là tư vấn cho khách hàng, xét nghiệm sàng lọc. Nếu kết quả âm tính thì tư vấn, trả kết quả cho khách hàng. Nếu kết quả có phản ứng (tức là có nghi ngờ) thì chuyển mẫu máu về cơ sở làm khẳng định, trả kết quả cho khách hàng. 

Theo quy định thời gian lấy máu, trả kết quả là 72 giờ. Hiện nay, các cơ sở tư vấn xét nghiệm làm rất nhanh, thông thường 1 ngày là có kết quả. Nếu xét nghiệm sàng lọc bằng test nhanh âm tính thì trả kết quả rất nhanh, khách hàng chỉ chờ khoảng 30 phút đến 1 giờ. Hiện nay, Cần Thơ có 3 nơi làm xét nghiệm khẳng định nhiễm HIV là CDC Cần Thơ, Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt và Trung tâm Y tế huyện Thới Lai.

Cần Thơ đã triển khai tự xét nghiệm HIV thông qua trang website: tuxetnghiem.vn, sinh phẩm xét nghiệm HIV cho khách hàng có hành vi nguy cơ tự làm xét nghiệm. Khách hàng tạo tài khoản; khảo sát nguy cơ; đăng ký test tại website. Sau đó, khách hàng tự nhận test hoặc qua dịch vụ vận chuyển. Các trường hợp phản ứng, được tư vấn làm xét nghiệm khẳng định. Nếu kết quả âm tính thì kết nối chuyển gửi điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP). Nếu kết quả dương tính, kết nối chuyển gửi điều trị ARV.

* Bà có thể cho biết cụ thể hơn về việc điều trị ARV cho người nhiễm HIV trên địa bàn thành phố? 

- Với bệnh nhân điều trị ARV, nếu có thẻ bảo hiểm y tế thì bảo hiểm y tế chi trả 80%, phần 20% đồng chi trả, bệnh nhân không phải trả chi phí này mà do Dự án Quỹ toàn cầu hoặc ngân sách địa phương chi trả.

Với bệnh nhân không có thẻ bảo hiểm y tế, đang chờ mua bảo hiểm y tế thì được cấp thuốc từ nguồn Dự án Quỹ toàn cầu. TP Cần Thơ có ban hành Nghị quyết số 13/2016/NQ-HĐND hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV/AIDS. Nhờ nguồn này, tỷ lệ người nhiễm HIV có thẻ bảo hiểm y tế hằng năm đều rất cao.

Các xét nghiệm theo dõi điều trị ARV như xét nghiệm tải lượng HIV, CD4 thì 80% do quỹ bảo hiểm y tế chi trả, 20% đồng chi trả do Quỹ toàn cầu hỗ trợ.

* Thưa bà, có thông tin TP Cần Thơ dự kiến triển khai điều trị viêm gan C và tầm soát bệnh lao cho bệnh nhân điều trị ARV. Vậy, chương trình này được triển khai như thế nào?

- Đây là một thông tin rất đáng mừng vì điều trị viêm gan C rất tốn kém. Việc triển khai điều trị miễn phí là cơ hội để bệnh nhân đang điều trị methadone, bệnh nhân đang điều trị ARV mắc viêm gan C được điều trị. CDC Cần Thơ đang chờ thuốc về để phân bổ cho các cơ sở y tế điều trị viêm gan C cho bệnh nhân. Các cơ sở điều trị ARV sẽ trực tiếp điều trị viêm gan C.

TP Cần Thơ hiện có 6 cơ sở điều trị ARV là Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ; Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt và quận Ô Môn; Bệnh viện Quân Y 121; Trung tâm y tế quận Cái Răng và Trung tâm y tế quận Bình Thủy. Thuốc do dự án Quỹ toàn cầu tài trợ, xét nghiệm tải lượng để khẳng định bệnh nhân đủ điều kiện điều trị viêm gan C do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hỗ trợ sinh phẩm. Xét nghiệm được thực hiện trên máy Gene Xpert tại Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt. Các đơn vị vận chuyển mẫu về nơi này thực hiện xét nghiệm cho bệnh nhân.

Về tầm soát phát hiện sớm bệnh lao trên người nhiễm HIV, Cần Thơ chuẩn bị triển khai xét nghiệm LF-LAM nước tiểu, hỗ trợ chẩn đoán lao nhanh ở người nhiễm HIV. Bệnh viện Phổi Trung ương sẽ làm việc với Bệnh viện Lao các tỉnh, thành để phân bổ sinh phẩm. Về chuyên môn, Bệnh viện Phổi Trung ương đã tập huấn cho các cơ sở điều trị ARV.

* Xin cảm ơn bà!

ĐOÀN LÝ (thực hiện)