Chỉ thị 40 đã nhanh chóng đi vào cuộc sống

Tham dự, chỉ đạo và chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Hà Nội có các đồng chí: Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Phùng Quốc Hiển, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội cùng các đồng chí là lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương; hơn 400 đại biểu trong nước, quốc tế và khoảng gần 10.000 đại biểu tại các điểm cầu là thường trực tỉnh ủy, thành ủy, sở, ngành, các ban đại diện hội đồng quản trị ngân hàng chính sách xã hội cấp huyện, đại diện của các tổ chức chính trị, xã hội nhận ủy thác các cấp trên cả nước.

Chính sách tín dụng xã hội - một trụ cột quan trọng giảm nghèo bền vững

Phát biểu khai mạc, đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh: Hội nghị là dịp để Ban Kinh tế Trung ương, Ban Chỉ đạo sơ kết Chỉ thị 40 tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đồng chí Thường trực Ban Bí thư; lắng nghe các tham luận và ý kiến góp ý của các địa phương, các tổ chức và cá nhân để tiếp tục hoàn thiện Báo cáo sơ kết cũng như dự thảo Kết luận tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị 40 trình Ban Bí thư ban hành trong thời gian tới.

Đồng chí Nguyễn Văn Bình đề nghị Hội nghị tập trung thảo luận, giải quyết 5 vấn đề gồm: Tập trung phân tích và làm rõ kết quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội; làm rõ những hạn chế, tồn tại, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, trong đó, chú trọng về các mô hình và cách làm hay tại các địa phương; nhận diện và làm rõ vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội trong việc thực hiện tín dụng chính sách xã hội theo những chủ trương, nhiệm vụ và giải pháp đã nêu trong Chỉ thị 40; phân tích, đánh giá đúng về hiệu lực và hiệu quả của việc tập trung nguồn lực và hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thực hiện hiệu quả tín dụng chính sách xã hội; đánh giá, làm rõ về kết quả việc đổi mới, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội; đánh giá đúng và khách quan về công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong triển khai thực hiện Chỉ thị 40. Nhận diện đúng bối cảnh và yêu cầu mới đối với tín dụng chính sách trong thời gian tới để đề xuất hoàn thiện mô hình, cơ chế, định hướng, các nhiệm vụ và giải pháp đã nêu trong Chỉ thị 40.

Tại Hội nghị, báo cáo tổng kết về việc thực hiện Chỉ thị 40 trong 5 năm qua, đồng chí Cao Đức Phát, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Kinh tế Trung ương khẳng định: Chính sách tín dụng xã hội là một trụ cột quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Đây cũng là chính sách được triển khai rộng rãi nhất, đáp ứng một lượng lớn nhu cầu vốn cho người nghèo. Nhờ trụ cột này, giai đoạn 2014-2019, số hộ nghèo giảm nhanh, trong đó tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2011-2015 giảm từ 14,2% xuống 4,25%, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm từ 9,88% (2015) xuống còn 5,23% (2018), 1,7 triệu hộ vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho hơn 900 nghìn lao động, góp phần đẩy lùi tín dụng đen, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nhất là khu vực nông dân, nông thôn.

Thực tế trong những năm qua cho thấy, Chỉ thị 40 đã nhanh chóng đi vào cuộc sống bởi phù hợp và đáp ứng kịp thời nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân; qua đó củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần thực hiện được mục tiêu tăng trưởng đi đôi với phát triển, góp phần đạt mục tiêu giảm nghèo nhanh, bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị, an ninh quốc phòng. Đây cũng là minh chứng khẳng định chủ trương tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về tín dụng chính sách xã hội đã đề ra tại Chỉ thị 40-CT/TW là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước.

Các đại biểu dân tộc thiểu số bên lề Hội nghị (Ảnh: HNV).

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, giảm nghèo bền vững vẫn là một thách thức lớn trong bối cảnh hội nhập nhanh và sâu rộng đang làm giãn khoảng cách thu nhập giàu nghèo. Tái nghèo luôn rình rập bởi thiên tai, lũ lụt. Nguồn vốn ngân sách Trung ương dành cho giảm nghèo đã được Đảng, Quốc hội và Chính phủ ưu tiên dành nguồn lực nhưng còn hữu hạn so với nhu cầu của người nghèo và các đối tượng chính sách. Chính vì vậy, việc triển khai quyết liệt và có hiệu quả hơn Chỉ thị 40 của Ban Bí thư Trung ương Đảng trong thời gian tới vẫn là điểm tựa quan trọng trong việc triển khai tín dụng chính sách xã hội để vừa tối đa hóa hiệu quả của từng đồng vốn, vừa tập hợp thêm nguồn lực từ con người đến nguồn vốn không chỉ của địa phương mà của cả doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và mỗi người dân trong công cuộc giảm nghèo bền vững, để không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển của đất nước.

Thực hiện hiệu quả tín dụng chính sách

Báo cáo tổng kết về việc triển khai của NHCSXH, đồng chí Dương Quyết Thắng, Tổng giám đốc NHCSXH cho biết, từ sau khi Chỉ thị 40-CT/TW được ban hành vào tháng 11/2014, các cấp uỷ đảng, chính quyền đã thường xuyên thực hiện công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội và coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Đến nay, 100% cấp uỷ, đảng, chính quyền ban hành văn bản chỉ đạo, lãnh đạo công tác tín dụng chính sách xã hội, chủ động bố trí ngân sách uỷ thác, huy động các nguồn lực và sử dụng nguồn vốn gắn với phát triển nông nghiệp, nông thôn, phát triển giáo dục dạy nghề, tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững.

Cũng theo đồng chí Dương Quyết Thắng, trong 5 năm qua, vốn tín dụng chính sách xã hội đã đến 100% xã, phường, thị trấn trên toàn quốc; tổng nguồn vốn tín dụng chính sách đạt 226.560 tỷ đồng, tăng hơn 91 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2014; nguồn vốn ngân sách các địa phương ủy thác để cho vay tăng 15.697 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 31,3%, tăng gấp 4,1 lần so với giai đoạn trước khi có Chỉ thị 40, đưa tổng nguồn vốn ủy thác của địa phương đạt 19.505 tỷ đồng; huy động vốn của xã hội đạt hơn 31,5 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 25 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2014. Tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách xã hội đạt 219.565 tỷ đồng, tăng 90.109 tỷ đồng (+69,6%) so với từ khi có Chỉ thị, với tổng số tiền đã giải ngân đạt 336.944 tỷ đồng cho trên 12 triệu lượt hộ được vay vốn, trong đó có hơn 2,1 triệu lượt hộ đã thoát nghèo một cách bền vững; xây dựng trên 7,3 triệu công trình cung cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; xây dựng gần 142 nghìn căn nhà cho hộ nghèo và đối tượng chính sách…; gần 346 nghìn lượt HSSV được vay vốn NHCSXH để tiếp tục học tập vươn lên trong cuộc sống; hơn 1,3 triệu lượt người được vay vốn NHCSXH để tạo công ăn việc làm cũng như 24 nghìn lượt người được vay vốn đi xuất khẩu lao động…

Bày tỏ ấn tượng trước những thành tựu NHCSXH đã đạt được, đặc biệt trong những năm gần đây với việc đang cho vay trên 6,5 triệu hộ gia đình với dư nợ gần 10 tỷ USD thông qua mạng lưới rộng khắp từ Trung ương xuống cơ sở, tận cấp xã, ông Alwaleed Fareed Alatabani, Chuyên gia trưởng thị trường tài chính, Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam chia sẻ: Thông qua mạng lưới này, NHCSXH đã tiếp cận khoảng 92% tổng số hộ vay tiềm năng và chiếm tới 87% giá trị tổng các khoản vay trong thị trường tài chính.

Đồng chí Lê Minh Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Chủ tịch HĐQT NHCSXH nhấn mạnh: Sau 5 năm triển khai thực hiện, có thể khẳng định Chỉ thị số 40 của Ban Bí thư Trung ương Đảng là chủ trương quan trọng thể hiện sự quan tâm của Đảng, sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội cùng với sự vào cuộc quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương và chính quyền địa phương các cấp đã thực sự đưa Chỉ thị vào cuộc sống. Bên cạnh những kết quả đạt được hoạt động tín dụng chính sách xã hội thời gian qua, vẫn còn một số tồn tại hạn chế đã được chỉ ra tại báo cáo sơ kết cũng như ý kiến phát biểu tham luận tại hội nghị, đặc biệt là các bài học kinh nghiệm và các nhiệm vụ ưu tiên cần tập trung trong thời gian tới, NHCSXH sẽ tập trung để triển khai trong hệ thống, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả, hiệu lực của tín dụng chính sách.

Đồng chí Trần Quốc Vượng,  Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị (Ảnh: HNV).

Phát biểu chỉ đạo, đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư ghi nhận những kiến nghị, đề xuất của Ban Kinh tế Trung ương cũng như các phát biểu của đại diện WB tại Việt Nam và các đại biểu tham luận tại Hội nghị về nhiệm vụ, giải pháp khả thi góp phần nâng cao chất lượng tín dụng chính sách trong tình hình hiện nay. Đồng chí Trần Quốc Vượng nhấn mạnh, sau hơn 5 năm thực hiện Chỉ thị 40, đã thu về nhiều kết quả tích cực với cách làm mới, sáng tạo. Yêu cầu đặt ra là phải thực hiện đồng bộ và hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu cao hơn của tình hình mới, góp phần hỗ trợ ngày càng tốt hơn với người nghèo, người yếu thế cũng như cần phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, vai trò trách nhiệm của cấp ủy, MTTQ và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp, sự chung sức đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội trong triển khai tín dụng chính sách.

Cũng theo đồng chí Trần Quốc Vượng, cần tiếp tục quán triệt sâu sắc thực hiện ngày càng tốt hơn chủ trương của Chỉ thị 40, tiến hành các giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc phù hợp thực tiễn của Việt Nam về giảm nghèo; tạo việc làm, phát triển nhân lực, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị và phát triển kinh tế theo định hướng XHCN.

“Xác định lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tín dụng chính sách là một trong những nhiệm vụ trong chương trình, kế hoạch hàng năm, hàng tháng và cần coi đây là giải pháp thiết thực, hiệu quả góp phần đổi mới nội dung hoạt động của Mặt trận và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp. Sự vào cuộc của Mặt trận và đoàn thể rất quan trọng trong đổi mới và tăng cường hiệu quả hoạt động; đi sâu, đi sát hội viên, nâng cao hơn nữa chất lượng sử dụng vốn, hoạt động cho vay vốn, giúp sử dụng vốn hiệu quả nhất. Đồng thời, cần tập hợp lực lượng đẩy mạnh tuyên truyền về tín dụng chính sách với các tầng lớp nhân dân. Người cán bộ tín dụng chính sách phải gần dân, sát dân… Thêm vào đó, cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tạo điều kiện NCHSXH ngày càng hoạt động hiệu quả, không xảy ra tiêu cực; đồng thời góp phần ngăn chặn đẩy lùi tín đụng đen, đảm bảo thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách mục tiêu về giảm nghèo, tạo việc làm, phát triển an sinh xã hội và kinh tế theo định hướng XHCN” – đồng chí Trần Quốc Vượng nói.

Nhân dịp này, 22 tập thể và cá nhân đã được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì có thành tích xuất sắc trong công tác tham mưu, chỉ đạo và triển khai thực hiện Chỉ thị 40; 25 tập thể, cá nhân được nhận Bằng khen của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước; 60 tổ trưởng tổ tiết kiệm, vay vốn được nhận Bằng khen của Bộ trưởng - Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc./.