Chuẩn bị tốt công tác phòng chống hạn, xâm nhập mặn cho mùa khô 2020-2021

Ngày 17/9, Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn phối hợp với UBND tỉnh Tiền Giang tổ chức Hội nghị triển khai giải pháp phòng chống hạn, mặn và công tác quản lý cấp mã số vùng trồng cây ăn quả Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Đồng chí Lê Quốc Doanh, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì hội nghị.

Các đại biểu tham dự hội nghị.

Tại hội nghị, đồng chí Lê Thanh Tùng, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết: Mùa khô 2019-2020 diện tích cây ăn quả vùng ĐBSCL bị ảnh hưởng khô hạn, xâm nhập mặn khoảng 25,12 nghìn ha. Trong đó, cây sầu riêng 9,64 nghìn ha, bưởi 5,74 nghìn ha, chanh 2,34 ngìn ha, chôm chôm 4,61 nghìn ha, hồng xiêm 0,10 nghìn ha và cây ăn quả khác 2,65 nghìn ha.

Vùng thượng nguồn có tỉnh Long An, diện tích bị hạn khoảng 2,5 nghìn ha chiếm khoảng 10% diện tích hạn mặn toàn vùng. Vùng giữa là trọng điểm phát triển cây ăn quả của ĐBSCL có Tiền Giang, Vĩnh Long diện tích bị hạn mặn khoảng 8,8 nghìn ha (chiếm 35 %). Vùng giáp biển Bến Tre, Trà Vinh và Sóc Trăng, diện tích bị hạn khoảng 13,8 nghìn ha, chiếm tới 55% diện tích hạn mặn cây ăn quả toàn vùng.

Theo Viện Cây ăn quả miền Nam, hiện nay nhiều bà con nông dân đang bắt tay vào việc khôi phục vườn cây ăn quả. Vì vậy, cần phải có các giải pháp kỹ thuật phục hồi sinh trưởng, phát triển vườn cây ăn quả sau hạn mặn. Đồng thời, chuẩn bị tốt công tác phòng chống hạn, xâm nhập mặn cho mùa khô 2020-2021 để giảm thiểu những thiệt hại ở mức thấp nhất có thể xảy ra.

Đại diện Cục Trồng trọt đã đưa ra những giải pháp để ứng phó với hạn mặn cho mùa khô tới. Trong đó, cần đo độ mặn cẩn thận trước mỗi lần lấy nước tưới, không tưới nước có độ mặn trên 1 phần nghìn cho cây. Đối với một số cây ăn trái mẫn cảm với mặn như sầu riêng, chôm chôm, măng cụt... không tưới nước có độ mặn trên 0,5 phần nghìn. Trong thời gian nhiễm mặn chỉ tưới nước tối thiểu, giúp cho cây không bị héo và mặt đất không bị khô nứt.

Cùng với đó, cân đối nguồn nước tưới để chủ động tích trữ nước ngọt thông qua hệ thống cống đập, bờ kè, các hồ kênh mương dự trữ nước ngọt. Đào ao, nạo vét các kênh mương trong vườn để trữ nước. Sử dụng các túi đựng để trữ nước, kết hợp sử dụng nguồn nước tiết kiệm thông qua hệ thống tưới nước nhỏ giọt, phun sương.

Mặt khác, chủ động che phủ đất trong mùa khô bằng các vật liệu hữu cơ hoặc màng phủ nông nghiệp phủ gốc để giữ ẩm cho đất. Nên để cỏ phủ trên vườn, hạn chế làm cỏ để giảm thất thoát nước trong mùa nắng. Cắt tỉa cành, tạo tán gọn, tỉa bớt nụ, hoa khi gặp điều kiện khô hạn, thiếu nước tưới để hạn chế bốc, thoát hơi nước. Không tiến hành xử lý ra hoa rải vụ, trái vụ, trồng mới trong thời gian hạn mặn nếu nguồn nước ngọt không đảm bảo cung cấp đầy đủ cho cây. Về lâu dài đầu tư xây dựng hoàn thiện khép kín các hệ thống thủy lợi vùng trồng cây ăn quả và lắp đặt thiết bị giám sát độ mặn tự động.

Về cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, đến nay đối với các thị trường “khó tính”, đã cấp được 998 mã số vùng trồng, trong đó các mã số được cấp nhiều nhất là cho thị trường Hoa Kỳ (471). Tiếp đó là Úc và New Zealand (393), Hàn Quốc (199) và cuối cùng là các thị trường Thái Lan, Nhật Bản, EU. Ngoài ra, cũng đã cấp 47 mã số cơ sở đóng gói cho nông sản xuất khẩu sang các thị trường này.

Đối với thị trường Trung Quốc, tính đến tháng 8/2020 đã có 47 tỉnh gửi văn bản đề nghị và đã cấp được 1.735 mã số vùng trồng với diện tích trên 180 000 ha cho 9 loại quả tươi (thanh long, xoài, nhãn, vải, chôm chôm, dưa hấu, chuối, mít và măng cụt) đã được xuất khẩu chính ngạch và 1.832 mã số cơ sở đóng gói. Trong số này, xoài, nhãn, thanh long là các sản phẩm có nhiều mã số vùng trồng được cấp nhất. Riêng đối với khu vực ĐBSCL hiện đã cấp 628 mã vùng trồng và 924 cơ sở đóng gói phục xuất khẩu đi thị trường Trung Quốc.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chỉ đạo các Cục Trồng trọt, Cục Bảo vệ thực vật, Trung tâm khuyến nông Quốc Gia, Tổng cục thủy lợi và các đơn vị chuyên môn của  Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn  thành lập các đoàn công tác sớm rà soát, đánh giá công tác khắc phục trước, trong và sau hạn mặn đối với vườn cây ăn quả, ban hành giải pháp và tài liệu hướng dẫn các địa phương chủ động triển khai sớm trước mùa khô 2020-2021.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho rằng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các địa phương phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ tăng cường rà soát các diện tích khoanh vùng cụ thể theo từng chủng loại cây, từng khu vực, khảo sát hệ thống công trình thủy lợi, cân đối nguồn nước, khả năng tích trữ của từng nhà vườn và của cộng đồng và có giải pháp cho từng vùng sản xuất.

Đồng thời, cần tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, quảng bá, phối hợp với các đơn vị, viện, trường, doanh nghiệp có các giải pháp công nghệ, kỹ thuật hạn chế, khắc phục ảnh hưởng của hạn, mặn đến sản xuất cây ăn trái, triển khai mô hình và mở rộng các mô hình đạt kết quả tốt, hiệu quả lâu dài.

Nhấn mạnh vấn đề mã số vùng trồng, xuất xứ hàng hoá, theo Thứ trưởng Lê Quốc Doanh, EU là một thị trường tiềm năng, quan trọng. Nhưng ngược lại họ có một yêu cầu rất cao về mặt kỹ thuật, nguồn gốc xuất xứ, vệ sinh an toàn thực phẩm cho nên từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản, chế biến phải rất nghiêm ngặt thì mới tận dụng được./.