Đề xuất giảm 30% số thuế TNDN năm 2020 với doanh nghiệp quy mô nhỏ

ĐB Trần Hoàng Ngân (TP. Hồ Chí Minh) phát biểu thảo luận.

Đề xuất giảm 30% thuế TNDN cho doanh nghiệp

Thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, sáng 11/6, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đã trình Chính phủ dự thảo  Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2020 đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp và tổ chức khác.

Chính phủ đưa ra đề xuất này nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp có quy mô nhỏ có thêm nguồn lực tài chính duy trì và khôi phục sản xuất kinh doanh,vượt qua khó khăn, thách thức do tác động của dịch bệnh COVID-19.

Theo đó, dựa thảo đưa ra mức giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2020 đối với trường hợp doanh nghiệp có tổng doanh thu năm 2020 không quá 50 tỷ đồng và có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm 2020 không quá 100 người.

Theo Chính phủ, việc đề xuất giảm thuế đối với trường hợp doanh nghiệp trên nhằm đảm bảo phát huy hiệu quả của chính sách hỗ trợ, tránh tình trạng ưu đãi dàn trải.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng giải trình thêm, thực tế là tính cả số lượng doanh nghiệp có quy mô vừa thì doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, và nếu việc áp dụng chính sách giảm thuế cho doanh nghiệp có quy mô vừa thì gần như toàn bộ doanh nghiệp tại Việt Nam đều được hưởng giảm thuế và không mang nhiều ý nghĩa nhằm ưu tiên phát triển. Bên cạnh đó có thể dẫn đến sự cạnh tranh không bình đẳng giữa doanh nghiệp có quy mô vừa với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ trong khi doanh nghiệp có quy mô vừa đã sẵn có nhiều lợi thế hơn (vốn, doanh thu, thị trường, lao động, công nghệ...).

“Theo ước tính, việc thực hiện giải pháp này sẽ giảm thu ngân sách nhà nước (NSNN) của năm 2020 khoảng 15.840 tỷ đồng” – Bộ trưởng cho biết.

Để khắc phục và bù đắp các tác động đến thu NSNN trong ngắn hạn cũng như đảm bảo sự chủ động trong điều hành dự toán NSNN, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành có liên quan và địa phương chú trọng chỉ đạo thực hiện và triển khai hiệu quả các Luật thuế; tiếp tục cải cách hiện đại hóa hệ thống thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế; đồng thời quyết liệt công tác quản lý thu NSNN, tập trung triển khai kịp thời, có hiệu quả các nhóm giải pháp quản lý thu, chống thất thu, chuyển giá, trốn thuế, xử lý thu hồi nợ thuế.

Băn khoăn tiêu chí xác định

Thảo luận ở tổ về dự thảo Nghị quyết này, các đại biểu (ĐB) đều nhất trí về sự cần thiết ban hành chính sách giảm thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm hỗ trợ, giảm bớt khó khăn cho các doanh nghiệp trong giai đoạn nền kinh tế gặp nhiều khó khăn do tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến băn khoăn về áp dụng tiêu chí xác định là doanh thu (dưới 50 tỷ đồng), kết hợp với tiêu chí về lao động (dưới 100 lao động) để thực hiện chính sách giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các đối tượng này.

ĐB Trần Hoàng Ngân (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, chỉ giảm thuế cho doanh nghiệp có doanh thu dưới 50 tỷ, có dưới 100 lao động là chưa hợp lý. Theo ĐB, doanh nghiệp có doanh thu dưới 50 tỷ mà số lao động trên 100 người, ví dụ như có 200 lao động thì sẽ khó khăn hơn rất nhiều. “Họ đang hết sức khó khăn để lo giữ chân người lao động mà không được giảm thuế thì rất tiếc” – ĐB phát biểu.

Nhân bàn về các gói hỗ trợ, ĐB liệt kê lại nhiều chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn do COVID-19 đã được ban hành song công tác triển khai còn gây một số khó khăn cho đối tượng thụ hưởng. Do đó, ĐB đề nghị Chính phủ tăng cường công tác hậu kiểm, rà soát lại các chính sách để sớm đi vào cuộc sống giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Tán thành quan điểm trên, ĐB Trần Thị Diệu Thúy (TP.Hồ Chí Minh) cũng cho rằng, nếu xác định tiêu chí như Chính phủ đề xuất thì các doanh nghiệp trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh nói chung và cả nước sẽ rất khó.

ĐB nhìn nhận, việc đưa ra chính sách chỉ ở mức độ động viên của Chính phủ với các doanh nghiệp. “Hầu hết các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố rất khó khăn, không có đơn hàng mới, chỉ sản xuất cầm chừng trên các đơn hàng cũ có từ trước. Do đó những doanh nghiệp nào không cắt giảm lao động, vẫn duy trì sản xuất thì có nghĩa là đang rất cố gắng để duy trì sản xuất, giữ người lao động” – ĐB chia sẻ.

ĐB đề nghị Chính phủ phải xem xét trên tổng thể những doanh nghiệp đang sử dụng lượng lớn lao động trên các địa bàn để có chính sách, và tính toán các loại kinh phí đi kèm cho người lao động mà doanh nghiệp phải đóng trong 6 tháng đầu năm. “Nhiều doanh nghiêp trên 1000 lao động trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đã phải đi vay tiền ngân hàng để thanh toán cho người lao động và hầu như đều nợ các khoản phí đi kèm. Lương cho người lao động còn không đảm bào thì lấy gì đóng các khoản phí đi kèm” – ĐB phát biểu.

ĐB Hoàng Văn Hùng (Thái Nguyên) cũng cho rằng, cần có sự cân nhắc, tính toán để đưa ra các cơ chế, chính sách đảm bảo sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Theo ĐB, trong cơ cấu doanh nghiệp của Việt Nam, doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa chiếm khoảng 97% tổng số doanh nghiệp, chỉ có 3% còn lại là doanh nghiệp lớn. “Doanh nghiệp có 100 lao động đã được giảm thuế 30%, trong khi các doanh nghiệp lớn sử dụng tới 200.000 – 300.000 lao động lại không được miễn giảm gì thì liệu có công bằng? Các doanh nghiệp lớn liệu có băn khoăn mình không được quan tâm mặc dù sử dụng nhiều lao động, đóng góp lớn cho ngân sách”, ĐB nêu vấn đề.

Trước đó, một số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, Ngân sách – cơ quan thẩm tra dự thảo Nghị quyết cho rằng, dự thảo Nghị quyết quy định theo hướng chung cho tất cả đối tượng mà chưa phân loại rõ các tiêu chí về doanh thu, lao động và thiệt hại thực tế dẫn đến tình trạng cào bằng; một số đối tượng có doanh thu và lợi nhuận tăng cao trong giai đoạn dịch bệnh lại được hưởng chính sách giảm thuế này là chưa hợp lý, trong khi mục tiêu của việc ban hành Nghị quyết này là hướng tới nhóm đối tượng thực sự gặp khó khăn cần hỗ trợ trong giai đoạn xảy ra dịch bệnh. Do đó, đề nghị cần quy định phạm vi của Nghị quyết chỉ áp dụng đối với những đối tượng có doanh thu năm 2020 giảm so với doanh thu năm 2019 hoặc có mức giảm doanh thu từ 30% năm 2020 so với năm 2019.

Cũng có ý kiến đề nghị không phân biệt quy mô doanh nghiệp mà cần nghiên cứu để thực hiện giảm thuế cho tất cả các doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch bệnh.

Ngoài ra, có ý kiến cho rằng, dự thảo Nghị quyết chỉ hỗ trợ được cho các doanh nghiệp có lãi, chưa tính tới các doanh nghiệp đã ngừng sản xuất, kinh doanh hoặc hoạt động không có lãi thì không được hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Do đó, Chính phủ cần có giải pháp tổng thể hơn cho nền kinh tế thay vì chỉ giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các đối tượng đang kinh doanh có lợi nhuận./.