Quyết liệt và đồng bộ hơn để dẹp xe quá tải

Thanh tra giao thông cân tải trọng xe.

Triển khai rộng khắp

Theo thống kê của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN), trong năm 2020, các Trạm kiểm soát tải trọng xe (KSTTX) lưu động, cố định, Thanh tra các Sở GTVT và Công chức Thanh tra các Cục Quản lý đường bộ sử dụng cân xách tay đã tiến hành kiểm tra 134.588 xe, trong đó có 14.392 xe vi phạm, tước 5.452 giấy phép lái xe, xử phạt nộp kho bạc nhà nước 162,47 tỷ đồng.

Đối với bộ cân KTTTX do JICA tài trợ tại Km78/QL.5, TP. Hải Phòng sau 4,5 tháng triển khai thử nghiệm đã cân kiểm tra gần 396.880 xe, có 564 xe (0,14%) vi phạm tải trọng đường bộ, mức xử phạt theo quy định tại Nghị định số 100/2019/NĐ-CP. So sánh với kết quả của 7 tháng đầu năm 2020: Tổng số xe tải cân kiểm tra là 534.603 xe, trong đó có 36.881 xe (bằng 6,9%) vi phạm vượt khối lượng toàn bộ mức bị xử phạt theo quy định. Trong 4, 5 tháng đầu đưa bộ cân KTTTX tự động vào hoạt động, số xe vi phạm mức bị xử phạt đã giảm hơn 49 lần (từ 6,9% của 7 tháng đầu năm 2020 xuống còn 0,14%); Số xe vi phạm theo ngày đã giảm bình quân 42,9 lần, từ 176 xe/ngày xuống còn 4,1 xe/ngày.

Tháng 12/2020, cân kiểm tra 91.865 xe, có 113 xe vi phạm tải trọng đường bộ = 0,12%, trong đó có 31 xe vi phạm khối lượng trung bình = 25,4% và 91 xe vi phạm tải trọng thường = 74,6%.

Thông tin với Báo điện tử Đảng Cộng sản, ông Nguyễn Văn Huyện cho biết, kết quả nêu trên chỉ phản ánh được một phần số xe quá tải lưu thông qua đoạn đường có đặt Trạm KTTTX lưu động, cố định và những vị trí mà lực lượng chức năng kiểm soát bằng cân xách tay.

Trong năm qua, công tác kiểm soát tải trọng phương tiện cơ bản vẫn được triển khai rộng khắp trên toàn quốc, các lực lượng Thanh tra giao thông, Công chức Thanh tra các Cục QLĐB đã khắc phục khó khăn về điều kiện làm việc, biên chế, kinh phí, tăng cường kiểm tra, kiểm soát trên các tuyến đường, tình trạng vi phạm về chở hàng hóa quá tải trọng đã giảm sâu; thị phần vận tải đang được cơ cấu lại hợp lý, có sự kết hợp hài hòa giữa các phương thức vận tải đường sắt, đường bộ, hàng hải, đường thủy nội địa; góp phần bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường.

Các Cảng biển lớn khu vực TP. Hải Phòng, các tỉnh Quảng Ninh, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bà Rịa Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh cơ bản đã kiểm soát chặt chẽ tình trạng xe chở hàng quá tải ra vào Cảng và xe vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng. Một số địa phương lực lượng Cảnh sát giao thông vẫn duy trì phối hợp với lực lượng Thanh tra giao thông để thực hiện công tác kiểm soát tải trọng xe như: Lai Châu, Thừa Thiên - Huế, Kon Tum,...

Còn nhiều khó khăn

Theo đánh giá của Tổng cục ĐBVN, hiện các chế tài để xử lý vi phạm còn chưa đồng bộ, thiết bị cân kiểm tra tải trọng phương tiện còn thiếu, chưa kiểm soát được toàn bộ các tuyến đường có xe chở hàng quá tải lưu thông. Kinh phí cấp chi cho hoạt động kiểm soát tải trọng phương tiện của các Sở GTVT, các Cục QLĐB, các Trạm KTTTX rất thấp, thậm chí không được bố trí; các điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện hoạt động, điều kiện làm việc rất khó khăn, chế độ chính sách thấp hoặc không có, không thống nhất, đây là những khó khăn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

Cùng với đó, lực lượng trực tiếp tham gia công tác kiểm soát tải trọng phương tiện còn  mỏng, còn phải tham gia thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn giao thông và các nhiệm vụ khác của địa phương nên chưa thể kiểm soát được 24/24h trên các đoạn quốc lộ, đường bộ địa phương có xe quá tải lưu thông.

Do hoạt động đã gần 7 năm nên một số bộ cân KTTTX lưu động hay bị hư hỏng phải sửa chữa, thay thế; khó khăn về vị trí mặt bằng đủ điều kiện đặt bàn cân, đủ rộng để dừng xe đảm bảo an toàn (độ bằng phẳng, bề rộng mặt đường…), khi mưa lớn, nắng nóng, nhà, mái che không có, số lượng xe vào cân kiểm tra nhiều, trình độ lực lượng vận hành, quản lý thiết bị cân hạn chế, nên thiết bị hay bị hư hỏng;

Mặt khác, một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan còn đang được hoàn thiện, lực lượng chức năng của các Sở GTVT chỉ hoạt động trên đường địa phương và các quốc lộ được ủy quyền quản lý.

Cần tăng cường quyết liệt và đồng bộ

Để tiếp tục thực hiện công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông nói chung, kiểm soát tải trọng phương tiện nói riêng, tiến tới chấm dứt tình trạng xe quá tải lưu thông trên đường bộ, theo Tổng cục ĐBVN, lực lượng Thanh tra giao thông cần được phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra tại các cơ sở đầu nguồn hàng như các cảng, nhà máy, xí nghiệp, các khu công nghiệp, các mỏ vật liệu xây dựng… và kiểm tra, xử lý xe quá tải tại vị trí đặt các Trạm KTTTX lưu động, cố định và trên các tuyến đường thuộc địa bàn quản lý.

Cùng với đó, cần sớm ban hành Thông tư thay thế Thông tư 10/2012/TT-BGTVT quy định về tổ chức và hoạt động của Trạm KTTTX trên đường bộ; các Nhà đầu tư BOT cần khắc phục, bổ sung, hoàn thiện hệ thống cân KTTTX lắp đặt tại các Trạm thu phí BOT theo Thiết kế mô hình Trạm KTTTX 01 cấp cân đã được Tổng cục ĐBVN ban hành, theo hướng KTTTX tự động; các Ban QLDA, các Chủ đầu tư, Nhà đầu tư cần chỉ đạo, xử lý nghiêm các nhà thầu sử dụng xe cơi nới thành thùng, chở vật tư, vật liệu xây dựng quá tải cung cấp cho các dự án, công trình do ngành GTVT quản lý. Đồng thời, Cục Đăng kiểm Việt Nam cần giám sát, hướng dẫn các Trung tâm đăng kiểm về kiểm định xe cơi nới thành thùng, xe tự cắt thành thùng.

Lực lượng liên ngành kiểm tra tải trọng xe có dấu hiệu vi phạm.

Cũng theo Tổng cục ĐBVN, Bộ Công an cần tiếp tục thực hiện việc phối hợp với Bộ GTVT trong công tác kiểm soát tải trọng phương tiện, theo đó, chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương chủ động và tiếp tục phối hợp với lực lượng Thanh tra giao thông kiểm soát chặt chẽ tình trạng xe quá tải lưu thông trên các tuyến đường. Các UBND các cấp cần thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 32/CT-TTg ngày 25/11/2016, chỉ đạo các lực lượng tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm về tải trọng tại các khu vực đầu nguồn xếp hàng hóa, các vị trí sang hàng trái phép.

Trong đó, lực lượng Cảnh sát giao thông và các lực lượng Cảnh sát khác cần tiếp tục phối hợp với lực lượng Thanh tra giao thông tại các Trạm KTTTX lưu động; lực lượng Cảnh sát giao thông, Công an các huyện, thị, thành phố phối hợp với Thanh tra các Sở GTVT, Công chức Thanh tra các Cục QLĐB thuộc Tổng cục ĐBVN trong công tác kiểm tra, xử lý vi phạm về tải trọng xe tại các tuyến đường trên địa bàn địa phương; các trường hợp không có Giấy phép lưu hành xe, sử dụng sà lan để đưa hàng siêu trường, siêu trọng ra khỏi Cảng, sang tải, dồn tải, lưu thông trên đường bộ, đặc biệt là các cảng nhỏ, bến thủy nội địa.

Cũng tại địa phương, các Sở GTVT cần chủ động bố trí lực lượng, duy trì hoạt động của các Trạm KTTTX cố định; đồng thời, sử dụng cân xách tay để kiểm tra tải trọng phương tiện trên các tuyến đường được giao quản lý. Các Sở: Xây dựng, Công thương, Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch đầu tư phối hợp với Sở GTVT kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm về việc xuất, xếp hàng hóa quá tải tại các cơ sở đầu nguồn hàng, cảng, bến thủy nội địa, các nhà máy, xí nghiệp, mỏ.