Mỹ chật vật viện trợ vũ khí cho Ukraine
Sau cam kết của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc nối lại hoạt động viện trợ vũ khí giúp Ukraine tăng cường khả năng phòng thủ, nhiều ý kiến lo ngại diễn biến này có thể gây nguy hiểm cho các hoạt động quân sự tiềm tàng của Lầu Năm Góc trong bối cảnh kho dự trữ một số loại khí tài quan trọng suy giảm tới mức báo động, đặc biệt là hệ thống tên lửa đất đối không Patriot.
Hệ thống tên lửa đất đối không Patriot là một phần quan trọng trong kho vũ khí của quân đội Ukraine. Ảnh: WSJ
Ngày 8-7, Lầu Năm Góc cho biết các lô vũ khí phòng thủ sẽ tiếp tục chuyển tới Ukraine theo chỉ đạo của Tổng thống Trump. Tuyên bố trên đảo ngược quyết định tuần rồi của cơ quan này khi đơn phương đóng băng các chuyến hàng đang trên đường tới Ukraine để xem xét lại kho dự trữ.
Trong số những lô hàng bị dừng lại ở biên giới Ba Lan có 30 tên lửa đánh chặn phiên bản nâng cấp PAC-3 trong hệ thống tên lửa đất đối không Patriot, hệ thống phòng không vác vai Stinger, tên lửa không đối không AIM Sparrow trang bị trên máy bay F-16 và bệ phóng tên lửa đất đối không tiên tiến NASAMS. Một số loại vũ khí chống tăng như tên lửa Hellfire, tên lửa vác vai AT4 cùng đạn dược cho tổ hợp pháo phản lực phóng loạt (MLRS) cũng bị giữ lại.
Số vũ khí trên được đặt hàng và thanh toán như một phần trong cam kết viện trợ quân sự hơn 65 tỉ USD cho Ukraine dưới thời Tổng thống Mỹ Joe Biden. Tuy nhiên, cố vấn giám sát hoạt động đánh giá quân sự Mỹ Elbridge Colby gần đây đã khuyến nghị tạm dừng cấp vũ khí cho Kiev sau khi trích dẫn tình trạng kho tên lửa đánh chặn bị cạn kiệt. Trong đó, ông Colby lưu ý vấn đề lớn hơn nằm ở khả năng sản xuất vũ khí để nhanh chóng lấp đầy kho dự trữ.
Theo công cụ theo dõi đạn dược toàn cầu do Hội đồng tham mưu trưởng liên quân và cơ quan hợp tác an ninh quốc phòng của Lầu Năm Góc quản lý, kho dự trữ một số loại vũ khí quan trọng đã ở dưới mức tối thiểu cần thiết kể từ khi chính quyền cựu Tổng thống Biden viện trợ quân sự cho Ukraine. Trong đó, chính quyền Tổng thống Trump đặc biệt xem xét mức độ giảm dần của tên lửa Patriot và các loại đạn dược khác từ tháng 2.
Patriot là một trong số ít hệ thống phòng không trên thế giới đánh chặn hiệu quả các tên lửa đạn đạo. Theo báo Guardian, kho dự trữ Mỹ chỉ còn khoảng 25% số tên lửa Patriot cần thiết đáp ứng mọi kế hoạch quân sự của Lầu Năm Góc sau khi tiêu tốn cho các chiến dịch hỗ trợ Israel và tấn công Houthi ở Yemen. Tình hình trở nên nghiêm trọng sau hoạt động đối phó chiến dịch trả đũa của Iran nhằm vào căn cứ Mỹ ở Qatar.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuần qua cho biết Nga đã phóng 1.270 máy bay không người lái (UAV), 39 tên lửa và gần 1.000 quả bom lượn vào thủ đô Kiev cùng nhiều thành phố quan trọng khác. Tuy vậy, Ukraine báo cáo đã “vô hiệu hóa” 478 quả đạn, bắn hạ 268 UAV Shahed và làm 208 chiếc khác chệch hướng. Lực lượng Ukraine cũng tiêu diệt 2 tên lửa hành trình, nhưng không ngăn chặn hiệu quả tên lửa đạn đạo.
Theo giới chuyên môn, Không quân Ukraine đang thiếu hụt nghiêm trọng hệ thống phòng không tiên tiến như Patriot để bắn hạ tên lửa đạn đạo. Hiện Kiev vẫn còn ít nhất 7 khẩu đội Patriot sau khi một số bệ phóng và radar bị Nga phá hủy trong các đợt tập kích. Vấn đề là nước này hầu như không có kho dự trữ tên lửa đánh chặn. Kể từ khi được trang bị vào năm 2023, Ukraine nhận khoảng 1.000 tên lửa đánh chặn và nhiều khả năng đã sử dụng hết. Chỉ riêng đợt đánh chặn 22 tên lửa đạn đạo do lực lượng Nga phóng vào tháng trước, giới chuyên môn cho biết Kiev có thể đã phải sử dụng tới 50 tên lửa đánh chặn PAC-3.
Hệ thống phòng không tầm trung di động SAMP/T do liên doanh EuroSAM của Pháp - Ý sản xuất cũng có thể tiêu diệt tên lửa đạn đạo, nhưng Ukraine chỉ có 2 khẩu đội như vậy.
MAI QUYÊN (Theo AP, Telegraph)
