Năm học 2025-2026 - Nhiều thay đổi lớn
Quy mô giáo dục thay đổi
Sau sáp nhập, Tây Ninh có nhiều sự thay đổi cả về quy mô GD, số lượng trường lớp, học sinh (HS) và đội ngũ giáo viên (GV). Không chỉ vậy, ngành GD còn tổ chức lại, viết lại nội dung trong một số môn học; trong đó, đối với cấp tỉnh, chắc chắn phải viết lại Tài liệu giáo dục địa phương (TLGDĐP).
Tin từ Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), đến thời điểm này, ngành đã rà soát toàn bộ hệ thống trường học từ mầm non đến THPT trên địa bàn 96 xã, phường, thị trấn, kịp thời sửa chữa, nâng cấp các hạng mục xuống cấp, xây mới phòng học để đáp ứng yêu cầu giảm sĩ số/lớp, đặc biệt ở khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa. Sau sáp nhập, toàn tỉnh Tây Ninh có đến 1.022 trường học, quy mô, số lượng lớn nhất từ trước đến nay.
Học sinh Trường THPT Nguyễn Trung Trực - Bến Lức tham dự Chương trình Chào đón học sinh khối 10 năm học 2025-2026
“Năm học 2025-2026 khai giảng trong không khí thi đua chào mừng 80 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam) và 80 năm thành lập Quốc gia GD. Đây là năm học có nhiều điểm mới: tiếp tục triển khai Chương trình GD phổ thông 2018 ở các khối lớp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý, giảng dạy. Ngành GD mở rộng các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, đẩy mạnh GD toàn diện gắn với rèn luyện kỹ năng sống, phẩm chất công dân cho HS và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp” - lãnh đạo Sở GD&ĐT thông tin.
Bước ngoặt lớn diễn ra khi 2 tỉnh Long An và Tây Ninh sáp nhập theo Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 12/6/2025. Sau sáp nhập, tỉnh Tây Ninh mới có tổng diện tích tự nhiên 8.536,44km², quy mô dân số 3.254.170 người; tổng số trường học từ cấp mầm non đến phổ thông là 1.022 trường, được bố trí trên 96 xã, phường; tổng số viên chức toàn ngành GD là 32.250 người.
“Sự sáp nhập này không chỉ là cộng gộp số liệu, đây là sự hợp nhất của 2 hệ thống GD đã có những bước phát triển riêng biệt. Quy mô lớn hơn mang lại tiềm năng về nguồn lực (tổng ngân sách, số lượng GV, cơ sở vật chất) và khả năng triển khai các chính sách lớn hơn. Tuy nhiên, thách thức cũng không nhỏ, như: việc đồng bộ hóa cơ chế quản lý, thống nhất chương trình và tiêu chuẩn, khắc phục tình trạng thiếu GV ở một số môn học cũng như thu hẹp chênh lệch về cơ sở vật chất giữa các khu vực. Nếu tận dụng tốt lợi thế từ nguồn lực hợp nhất, đồng thời giải quyết hài hòa các khó khăn, ngành GD Tây Ninh sau sáp nhập sẽ trở thành minh chứng cho năng lực quản lý, tổ chức và phát triển trong bối cảnh thay đổi hành chính lớn, đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của tỉnh và khu vực” - lãnh đạo Sở GD&ĐT bình luận về ngành GD sau sáp nhập.
Hợp nhất tài liệu giáo dục địa phương: bảo đảm tính trung lập
Một trong những vấn đề cần sớm giải quyết nhưng chưa thể giải quyết ngay được, đó là việc hợp nhất TLGDĐP của 2 tỉnh Tây Ninh và Long An cũ.
Việc hợp nhất TLGDĐP (của Tây Ninh và Long An cũ) được thực hiện như thế nào, bao giờ thực hiện? Trả lời câu hỏi trên, lãnh đạo Sở GD&ĐT thông tin, năm học 2024-2025, Sở GD&ĐT Long An và Tây Ninh cũ đã thực hiện đúng, đủ trình tự biên soạn TLGDĐP từ lớp 1 đến lớp 12 và đã được Bộ GD&ĐT phê duyệt.
Sau khi có quyết định sáp nhập 2 tỉnh, Sở GD&ĐT đã và đang phối hợp Nhà xuất bản GD Gia Định (đơn vị đã phối hợp trong công tác biên soạn tài liệu địa phương cho Long An và Tây Ninh cũ) chỉnh lý TLGDĐP trên cơ sở hợp nhất 2 tài liệu đã được phê duyệt trước đây.
Bìa Tài liệu giáo dục địa phương lớp 9 (Tây Ninh cũ)
Ngày 06/8/2025, Sở GD&ĐT đã có phiên họp về việc chỉnh lý lý tài liệu này. Việc chỉnh lý bảo đảm hợp nhất từ khung chương trình, nội dung, chủ đề trong TLGDĐP của 2 tỉnh đã được Bộ phê duyệt, xây dựng bản thảo và thẩm định, kiểm tra và đưa ra bản chính thức.
Quá trình hợp nhất tài liệu bảo đảm nguyên tắc: trung lập không thiên vị, kết nối hỗ trợ giữa 2 địa phương, chọn lọc thông tin, không dàn trải, cập nhật thông tin, phù hợp tâm sinh lý của HS ở từng cấp học, độ tuổi.
Năm học 2025-2026, tạm thời các trường sẽ sử dụng TLGDĐP theo đơn vị hành chính cũ. Đến năm học 2026-2027, toàn tỉnh Tây Ninh sẽ sử dụng thống nhất một bộ TLGDĐP.
Giáo dục là ưu tiên hàng đầu
Trong bút ký Cổng trường mở ra của dịch giả, nhà văn Lý Lan (in trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7, Chương trình GD phổ thông năm 2000), tác giả có đoạn độc thoại nội tâm dành cho con trước ngày khai giảng đầu đời của cháu bé: “Mẹ nghe nói ở Nhật, ngày khai trường là ngày lễ của toàn xã hội. Người lớn nghỉ việc để đưa trẻ con đến trường, đường phố được dọn quang đãng và trang trí tươi vui. Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự lễ khai giảng ở khắp các trường học lớn nhỏ. Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, không có ưu tiên nào lớn hơn ưu tiên GD thế hệ trẻ cho tương lai. Các quan chức không chỉ ngồi trên hàng ghế danh dự mà nhân dịp này còn xem xét ngôi trường, gặp gỡ với ban giám hiệu, thầy, cô giáo và phụ huynh HS, để điều chỉnh kịp thời những chính sách về GD. Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong GD sẽ ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau, và sai lầm một li có thể đưa thế hệ ấy đi chệch cả hàng dặm sau này. Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra””.
Học sinh được trao tặng học bổng khi chuẩn bị bước vào năm học mới 2025-2026
Cùng với sự phát triển của xã hội, vai trò của GD đặc biệt được coi trọng, là ưu tiên hàng đầu của tất cả các quốc gia. Vai trò của GD đối với xã hội được thể hiện ở 4 khía cạnh chính, bao gồm: Nâng cao dân trí ở mọi quốc gia, dân tộc; cung cấp nguồn nhân lực có trình độ; bảo vệ thể chế chính trị của đất nước; bồi dưỡng nhân tài, xây dựng đội ngũ lao động.
Con người là chủ thể chính trong hoạt động GD&ĐT. GD giúp lưu giữ, truyền đạt tri thức, kỹ năng từ thế hệ này sang thế hệ khác, góp phần rèn luyện đạo đức và hoàn thiện nhân cách của mỗi cá nhân. Chính vì thế, vai trò của GD đối với con người là vô cùng to lớn, không thể thay thế trong xã hội hiện đại.
Chương trình GD phổ thông 2018 đã đi trọn một vòng (từ lớp 1 đến lớp 12). Ưu điểm, hạn chế của Chương trình đã được bàn luận, thảo luận rất nhiều, trên góc độ. Khác với mọi lĩnh vực, GD không có tính phân chia vùng, miền, nông thôn hay thành thị, đồng bằng hay miền núi. Cả nước thực hiện một chương trình thống nhất, do đó, một vấn đề GD nào đó xảy ra ở địa phương này cũng có thể đại diện cho một địa phương khác. Ưu điểm cũng là ưu điểm chung, khó khăn, hạn chế cũng là khó khăn chung, bức tranh chung. Sự khác biệt, nếu có, cũng không đáng kể./.
V.Đông - A.Nhiên
