17/10/2025
x
+
aa
-

Phát hiện hố đen là 'cổng' nhìn ngược thời gian

Các nhà thiên văn học đã phát hiện một hố đen xa nhất và lâu đời nhất, nhiều khả năng hình thành vào thời bình minh vũ trụ cách đây hơn 13 tỉ năm.

Với kỹ thuật phổ học, các nhà thiên văn học có thể tách ánh sáng thành nhiều bước sóng để nghiên cứu các đặc điểm của hố đen. Ảnh: Đại học Texas

Con "quái vật" khổng lồ, trọng lượng gấp 300 lần mặt trời, là hố đen lâu đời nhất và ở khoảng cách xa nhất so với trái đất, Đài NBC News đưa tin hôm 09/8.

Hố đen trên nằm ở trung tâm một thiên hà tên CAPERS-LRD-z9, cách trái đất hàng tỉ năm ánh sáng. Cả hố đen và thiên hà đều được cho hình thành cách đây khoảng 13,3 tỉ năm, tức chỉ 500 triệu năm sau sự kiện Big Bang tạo ra vũ trụ.

Theo báo cáo đăng trên chuyên san The Astrophysical Journal Letters, việc tìm ra hố đen lâu đời nhất, tính đến thời điểm này, có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về giai đoạn thời bình minh vũ trụ, cũng như cách các hố đen và thiên hà tiến hóa theo thời gian.

Trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Anthony Taylor của Đại học Texas (Mỹ) cho hay ánh sáng mất thời gian để di chuyển trong không gian. Vì thế, việc quan sát các vật thể ở rất xa, như trường hợp hố đen lâu đời nhất, giống như đang nhìn ngược về quá khứ.

Bên cạnh tuổi đời đáng nể, hố đen này cũng gây ấn tượng vì trọng lượng khủng của nó. Ước tính hố đen nặng gấp 300 triệu lần mặt trời, với khối lượng tương đương phân nửa số sao của thiên hà CAPERS-LRD-z9.

Tiến sĩ Taylor cũng lưu ý hố đen cổ lớn gấp 10 lần so với siêu hố đen của Dải Ngân hà.

Nhóm của tiến sĩ Taylor đã phát hiện hố đen siêu nặng trong lúc quan sát những biên giới xa nhất của vũ trụ thông qua kính viễn vọng Không gian James Webb của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA).

Đội ngũ nghiên cứu đã áp dụng kỹ thuật gọi là phổ học, theo đó tách ánh sáng thành nhiều bước sóng và màu khác nhau, tương tự như cách lăng kính tách ánh sáng mặt trời thành các màu của cầu vồng.

Với phổ học, các nhà thiên văn học có thể tìm kiếm những dấu hiệu của các vì sao, thiên hà và những thiên thể của vũ trụ.

Trong những cuộc nghiên cứu tiếp theo, các chuyên gia hy vọng có thể tìm thêm những hố đen khác ở rìa vũ trụ, có tuổi đời bằng hoặc thậm chí lớn hơn hố đen của thiên hà CAPERS-LRD-z9./.

Theo Báo Thanh Niên

Nguồn: https://thanhnien.vn/phat-hien-ho-den-la-cong-nhin-nguoc-thoi-gian-185250809100712402.htm

Other news

Lần đầu tiên phát hiện hình ảnh hai hố đen siêu khối lượng quay quanh nhau
Một cặp hố đen siêu khối lượng bị “khóa chặt trong một vũ điệu vũ trụ,” nằm trong chuẩn tinh OJ 287, cách Trái Đất khoảng 5 tỷ năm ánh sáng và thuộc chòm sao Cự Giải.
Nhóm nghiên cứu gốc Việt giải mã thực vật tạo ra chất chống ung thư
Các nhà nghiên cứu gốc Việt đã giải mã cơ chế thực vật tạo ra mitraphylline, một hợp chất tự nhiên hiếm có khả năng chống ung thư và kháng viêm mạnh mẽ.
Giải Nobel Vật lý 2025 vinh danh 3 nhà khoa học người Mỹ
Giải Nobel Vật lý 2025 được trao cho ba nhà khoa học Mỹ John Clarke, Michel H. Devoret và John M. Martinis vì phát hiện hiệu ứng đường hầm lượng tử vĩ mô và lượng tử hóa năng lượng trong mạch điện.
Tạo ra robot sống siêu nhỏ, giúp đưa thuốc vào cơ thể
Từ tế bào phổi người, các nhà khoa học Mỹ tạo nên AggreBots - robot sinh học tí hon có thể di chuyển chính xác, mở ra ứng dụng y học từ vận chuyển thuốc đến sửa chữa mô.
Vật liệu tự hồi phục: Công nghệ biến vết xước điện thoại, trầy xe thành ‘chuyện nhỏ’
Những vết trầy xước, nứt vỡ trên màn hình hay thân xe có thể tự biến mất? Công nghệ vật liệu tự hồi phục đang biến điều đó thành hiện thực, mở ra kỷ nguyên bền bỉ hơn cho thiết bị và phương tiện.
Top