Phát triển quận Bình Thủy trở thành đô thị văn minh, hiện đại của Cần Thơ 

Nghị quyết số 12-NQ/TU, ngày 31-12-2021 của Thành ủy Cần Thơ đặt mục tiêu xây dựng quận Bình Thủy trở thành đô thị văn minh, hiện đại của thành phố. Ðể đạt mục tiêu mà Nghị quyết 12 đề ra, tại kỳ họp thường kỳ HÐND TP Cần Thơ vừa thông qua Nghị quyết về cơ chế, chính sách ưu tiên đầu tư phát triển quận Bình Thủy, nhằm tạo nguồn lực để góp phần xây dựng và phát triển quận trở thành đô thị văn minh, hiện đại của TP Cần Thơ, cũng như quận phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Công trình Ðền thờ Vua Hùng TP Cần Thơ được xây dựng với kiến trúc hiện đại, tạo điểm nhấn cho đô thị Bình Thủy.

Thiếu nguồn lực đầu tư phát triển

Quận Bình Thủy có vị trí quan trọng về kinh tế - xã hội, có nhiều tiềm năng, lợi thế, điều kiện giao thông thủy bộ thuận lợi, có 3 trục đường giao thông chính là quốc lộ 91, 91B, đường Võ Văn Kiệt và các tuyến đường tỉnh nối liền các trục chính... Bình Thủy đang là địa bàn tập trung đầu mối giao thông quan trọng của thành phố với các tỉnh, thành vùng ÐBSCL, là trung tâm tập kết, vận chuyển, lưu thông hàng hóa với Cảng Hàng không Quốc tế Cần Thơ, Cảng Hoàng Diệu và Khu công nghiệp Trà Nóc. Quận còn có nhiều di tích lịch sử đã được xếp hạng (7 di tích cấp quốc gia, 1 di tích cấp thành phố) và nhiều công trình kiến trúc văn hóa, di tích, cùng với ưu thế về vị trí địa lý, tài nguyên sông nước, các cồn trên sông... cũng là nguồn tài nguyên phát triển du lịch của thành phố.

Bên cạnh những thuận lợi, quận Bình Thủy vẫn có một số khó khăn, hạn chế trong quá trình xây dựng và phát triển. Ðó là phát triển kinh tế chưa tương xứng với vị trí, tiềm năng, lợi thế; chưa tạo ra sự đột phá cho phát triển; quy mô nền kinh tế còn nhỏ; chuyển dịch cơ cấu kinh tế đúng hướng nhưng còn chậm; huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển còn hạn chế, khó khăn. Ngoài ra, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị trên địa bàn quận tuy được quan tâm đầu tư nhưng chưa đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; các điều kiện khí hậu, thủy văn của quận hằng năm chịu ảnh hưởng của triều cường, thường xảy ra tình trạng ngập úng, sạt lở bờ sông vào mùa mưa; hệ thống sông, rạch khá dày, nền đất yếu nên việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (giao thông, các công trình xây dựng cơ bản...) gặp nhiều khó khăn và suất đầu tư cao; áp lực cần giải quyết từ các vấn đề phát sinh trong tiến trình đô thị hóa như việc thu hồi đất, công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, tái định cư thực hiện các công trình, dự án.

Nghị quyết số 12-NQ/TU của Thành ủy Cần Thơ với mục tiêu xây dựng quận Bình Thủy trở thành đô thị văn minh, hiện đại của thành phố; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị phát triển đồng bộ, hiện đại, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững; là trung tâm phát triển dịch vụ logistics, công nghiệp, thương mại, du lịch, liên vận hàng không; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ở mức cao... Mục tiêu cụ thể đến năm 2025, tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội quận đạt từ 50.000 tỉ đồng trở lên; xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị phần lớn đạt các tiêu chí đô thị loại I trực thuộc Trung ương phấn đấu tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt từ 85% trở lên; tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch đạt trên 98,5%; thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt trong dân đạt trên 98%; thu gom chất thải rắn đạt 100%; phát triển kho bãi, hạ tầng giao thông và các dịch vụ hậu cần liên quan đến Cảng Hàng không Quốc tế Cần Thơ, đáp ứng nhu cầu trung chuyển hàng hóa tập trung của thành phố và vùng ÐBSCL. Ðến năm 2030, tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội đạt từ 65.000 tỉ đồng trở lên; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc, cảnh quan đô thị đạt tiêu chí của đô thị loại I trực thuộc Trung ương; phấn đấu tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch đạt 100%; thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt trong dân đạt trên 99%; thu gom chất thải rắn đạt 100%; là trung tâm phát triển dịch vụ logistics, công nghiệp, thương mại, du lịch, liên vận hàng không quốc tế của thành phố… Tuy nhiên, để cụ thể hóa Nghị quyết 12 của Thành ủy, quận cần thêm nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Xây dựng cơ chế, chính sách ưu tiên

Tại Kỳ họp HÐND TP Cần Thơ thường kỳ giữa năm 2024 mới đây, các đại biểu đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về cơ chế, chính sách ưu tiên đầu tư phát triển quận Bình Thủy. Theo đó, hằng năm, ngân sách thành phố bổ sung có mục tiêu cho ngân sách quận 100% nguồn thu vượt dự toán thu tiền sử dụng đất và tiền bán nhà được giao đối với các cơ sở nhà, đất công do quận quản lý sau khi sắp xếp lại dôi dư hoặc cơ sở nhà, đất do quận rà soát, phát hiện thu hồi đưa vào diện quản lý hợp pháp của Nhà nước mà không có nhu cầu sử dụng theo quy định của pháp luật; trường hợp ngân sách thành phố tăng thu so với dự toán từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách thành phố với ngân sách quận, ngân sách thành phố thưởng cho ngân sách quận thêm 20% số tăng thu phần ngân sách thành phố được hưởng từ những khoản thu phân chia giữa ngân sách thành phố với ngân sách quận so với quy định tại Nghị quyết số 08/2018/NQ-HÐND ngày 7-12-2018 của HÐND thành phố quy định thưởng vượt thu so với dự toán từ các khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách, sau khi đảm bảo quy định… Về bổ sung vốn đầu tư phát triển từ ngân sách thành phố cho ngân sách quận sẽ căn cứ kết quả thực hiện ngân sách của thành phố năm trước, HÐND thành phố quyết định giao bổ sung tối đa 20% mức vốn theo tiêu chí, định mức quận Bình Thủy được hưởng theo quy định về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước do HÐND thành phố quy định trong từng thời kỳ.

Nghị quyết về cơ chế, chính sách ưu tiên đầu tư phát triển quận Bình Thủy với mục tiêu huy động, khai thác, sử dụng nguồn lực tài chính từ đất đai đảm bảo đúng theo quy định của pháp luật, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng, bảo đảm lợi ích trước mắt cũng như lâu dài. Ðồng thời tăng khả năng tự cân đối, khuyến khích quận tăng thu ngân sách để chi đầu tư, đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Dự kiến nguồn thu vượt trong giai đoạn 2024-2030, ước tổng số tiền thu vượt tiền sử dụng đất quận có thể được hưởng khi áp dụng chính sách này khoảng 105 tỉ đồng (bình quân khoảng 15 tỉ đồng/năm)… Ngoài ra, hỗ trợ quận Bình Thủy có nguồn lực chủ động hơn trong việc triển khai thực hiện các công trình, dự án trọng điểm của quận, từng bước khắc phục tình trạng thiếu đồng bộ của hệ thống kết cấu hạ tầng quận, tăng tính kết nối của hạ tầng với khu vực trong và ngoài lân cận.

Ông Lê Thanh Tâm, Giám đốc Sở Kế hoạch và Ðầu tư TP Cần Thơ, cho biết: Nghị quyết số 12-NQ/TU của Thành ủy đã xác định: “nguồn lực nội tại của Bình Thủy là chủ lực, nguồn lực thành phố có vai trò hỗ trợ, thúc đẩy nhanh sự phát triển của quận”. Thành ủy đã giao nhiệm vụ Ban cán sự đảng UBND thành phố chỉ đạo xây dựng “cơ chế, chính sách đặc thù, ưu tiên đầu tư, tài chính, ngân sách đối với quận Bình Thủy, đảm bảo phân cấp quản lý và thẩm quyền theo quy định; xem xét, cân đối các nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn kêu gọi đầu tư, vốn xã hội hóa để triển khai thực hiện hiệu quả; chỉ đạo các sở, ban, ngành thành phố tích cực phối hợp, hỗ trợ quận Bình Thủy tổ chức thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ nêu trong Nghị quyết”. Vì vậy, HÐND thành phố thông qua Nghị quyết về cơ chế, chính sách ưu tiên đầu tư phát triển quận Bình Thủy là cần thiết nhằm khai thác hiệu quả các tiềm năng và thế mạnh của quận, góp phần thực hiện cao nhất các mục tiêu đã đặt ra tại Nghị quyết số 12-NQ/TU.l