Tìm về cội nguồn, gửi gắm ước vọng
Khách viếng chùa ngày mùng một để cầu bình an, may mắn
Dọn xong mâm cúng giao thừa, bà Kim An (phường 6, TP.Tân An, tỉnh Long An) cùng gia đình lên sân thượng chờ xem pháo hoa. Tầng thượng nhà bà nhìn trực diện ra khu vực bắn pháo hoa nên năm nào cũng vậy, xong các nghi thức cúng giao thừa, ông bà lại pha ấm trà, lên sân thượng hàn huyên. Khi những đợt pháo hoa cuối cùng rực rỡ, bà hòa cùng dòng người đi lễ chùa đầu năm.
Bà An không nhớ giữ thói quen đi lễ chùa đầu năm từ khi nào, chỉ nhớ lúc nhỏ, khi còn sống ở Thủ Thừa đã cùng đại gia đình, theo nội đi chùa sáng mùng một tết.
“Lúc đó, tôi độ 5-6 tuổi, đội nón lá, mặc bộ bà ba nâu, lúp xúp theo nội lên chùa thắp nhang, cầu đất nước bình yên, gia đình no ấm. Thời những năm 60 của thế kỷ trước, đất nước còn khó khăn, quê hương bị giày xéo bởi mưa bom lửa đạn, ngôi chùa gần nhà tôi khi đó được lập nên trên một gò đất cao, mái lợp lá, vách dừng tre. Nội lên chùa thắp nhang, xin quẻ xăm đầu năm, tôi thì lon ton trước sân chùa hít hà mùi nhang thoang thoảng trong tiết trời se lạnh đầu năm. Sau này nội kể, tại ngôi chùa đó, sư thầy nuôi giấu cách mạng, giặc phát hiện nên đốt trụi” - bà An nhớ lại.
Vậy đó, hình ảnh ngôi chùa và thói quen đi lễ chùa đầu năm cứ thế “ăn” sâu vào tâm thức, để rồi không chỉ bà An mà triệu triệu người con trên mảnh đất hình chữ S này và cả những người Việt xa xứ vẫn giữ phong tục lễ chùa như giữ lấy nét đẹp văn hóa của dân tộc.
“Lễ chùa đầu năm không chỉ là nghi lễ tôn giáo mà còn là dịp để người Việt Nam hướng về cội nguồn, tri ân tổ tiên và cầu mong những điều tốt đẹp. Trong không gian linh thiêng của ngôi chùa, mỗi người đều tìm thấy sự an yên, thanh thản trong tâm hồn…”. |
Phong tục lễ chùa đầu năm tuân theo quy luật của tự nhiên “Xuân sinh, Hạ trưởng, Thu liễm, Đông tàng” (mùa Xuân thì sinh ra, mùa Hạ thì trưởng thành, mùa Thu thì thu liễm, mùa Đông thì bế tàng). Theo sự chuyển vận tự nhiên của đất trời, mùa xuân vừa là khởi đầu cho một năm mới, vừa là khởi đầu của sự sinh sôi, nảy nở.
Ngày xưa, mỗi gia đình đều chọn một ngày tốt để xuất hành lễ chùa, cầu mong gia đạo bình an, mùa màng bội thu, tránh được thiên tai, địch họa.
Ngày nay, nhiều người chọn đi lễ chùa sau thời khắc giao thừa hoặc sáng mùng một tết. Năm nào cũng vậy, sau khi cùng nhau xem pháo hoa đón giao thừa, Thảo Vy (phường 3, TP.Tân An) cùng nhóm bạn đi lễ chùa. Vy kể: “Điểm đầu tiên là chùa Thiên Châu, sau đó đến chùa Thiên Khánh, Hưng Nhơn tự,... Cứ như vậy đến khi nào viếng đủ 10 kiểng chùa lễ Phật, cầu nguyện bình an cho bản thân và gia đình cũng như mong mọi việc được hanh thông trong năm mới. Nếu ai chưa một lần đi lễ chùa trong đêm giao thừa thì hãy thử, không khí nhộn nhịp, vui lắm! Vui nhất là những người chưa từng gặp gỡ, chưa từng quen biết nhau nhưng cứ gặp nhau tại chùa đều chúc “năm mới bình an, vạn sự như ý, phát tài phát lộc”. Lúc đó, mọi người như xích lại gần nhau hơn, những vui buồn của năm cũ để lại phía sau, chỉ còn lại ở thời khắc giao hòa này tình yêu thương, sự an yên trong tâm hồn để chúc nhau câu “vạn sự lành””!
Các em nhỏ xúng xính áo dài lễ chùa, xin lộc đầu năm
Mùng một tết, cổng chùa trang nghiêm chào đón khách thập phương. Có người ví von đây là ngày “chậm” nhất của một năm bởi mọi người đều thảnh thơi, dành thời gian viếng chùa, thăm hỏi lẫn nhau. Đây cũng là ngày khách thập phương đến viếng chùa đông nhất, ngoài cầu mong gia đạo bình an, có người đến chùa xem sao, nhờ sư thầy cúng sao cầu bình an.
“Ông bà xưa thường nói đi chùa ngày mùng một để cầu bình an, may mắn; đi chùa ngày mùng hai, mùng ba để cầu tài lộc vì đây là ngày đón Hỷ thần. Tôi thì dường như năm nào cũng vậy, đi chùa hầu hết những ngày tết, không phải mong cầu gì nhiều mà mỗi lần đến chùa, tôi cảm thấy lòng mình bình an” - bà Nguyễn Thị Thủy (xã Tân Chánh, huyện Cần Đước) chia sẻ.
Ở tuổi “lục tuần”, cha mẹ đã về với tổ tiên, lại không có con cái hủ hỉ, thế nên năm nào, sau khi cúng giao thừa, vợ chồng bà cũng cùng đoàn hành hương trong xóm đi viếng Bà Chúa xứ (Châu Đốc, tỉnh An Giang).
Bà Thủy nói: “Hơn chục năm nay, mấy người trong xóm rủ nhau cùng đi, thế là vợ chồng tôi tham gia. Ngoài viếng chùa Bà, chúng tôi còn viếng chùa Hang, tham quan núi Cấm. Đoàn hành hương sẽ trở về Tân Chánh vào chiều mùng một, những ngày sau đó thì tôi đến viếng, thắp nhang tại những ngôi chùa gần nhà. Những ngày tết đi viếng chùa, cảm giác bình an lắm!”.
Lễ chùa đầu năm không chỉ là nghi lễ tôn giáo mà còn là dịp để người Việt Nam hướng về cội nguồn, tri ân tổ tiên và cầu mong những điều tốt đẹp. Trong không gian linh thiêng của ngôi chùa, mỗi người đều tìm thấy sự an yên, thanh thản trong tâm hồn..../.
Tâm An