Vì sao trúng đấu giá đất cao hơn gấp nhiều lần giá khởi điểm?

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 7/9, báo chí đã đặt câu hỏi với đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) về nguyên nhân của một số trường hợp trúng đấu giá đất cao gấp nhiều lần khởi điểm, có trường hợp cao bất thường thời gian qua, cũng như giải pháp quản lý đấu giá quyền sử dụng đất trong thời gian tới.

Trả lời vấn đề này, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân cho biết, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, chỉ đạo quyết liệt việc triển khai Luật Đất đai để đảm bảo đưa Luật đi vào cuộc sống có hiệu lực, hiệu quả, đóng góp cho sự phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh và bảo vệ môi trường. Trong đó có nội dung về giá đất và đấu giá quyền sử dụng đất.

Sau khi có thông tin về trường hợp đấu giá đất cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, trong đó có trường hợp cao bất thường, Thủ tướng đã có Công điện số 482 yêu cầu Bộ TN&MT, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng cùng UBND TP Hà Nội kiểm tra, rà soát, đánh giá để tìm các nguyên nhân và đề xuất các giải pháp.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân trả lời báo chí chiều 7/9.

Theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, Bộ TN&MT đã chủ động thành lập đoàn kiểm tra phối hợp với UBND TP Hà Nội rà soát, xem xét, đánh giá các cuộc đấu giá đó và thực hiện theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Bước đầu cho thấy, các địa phương đã có các hoạt động nhằm kiểm soát chặt chẽ công tác đấu giá quyền sử dụng đất trước khi tổ chức đấu giá như thành lập tổ chức giám sát, bố trí lực lượng công an đảm bảo an ninh trật tự trong quá trình đấu giá.

UBND các huyện tại Hà Nội cũng đã chủ động chỉ đạo rà soát, nắm bắt tình hình giao dịch trên địa bàn, đặc biệt đối với các lô đất trúng đấu giá. "Nhận định của đoàn kiểm tra là việc trúng đấu giá tăng cao so với giá khởi điểm là đúng thực tế", Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho biết, đồng thời lý giải một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.

Thứ nhất là xu hướng tăng giá chung của thị trường bất động sản đang trên đà phục hồi. Số giao dịch tăng trưởng tốt trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp từ đầu năm 2024, đặc biệt là đối với các bất động sản có pháp lý rõ ràng, được đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, thuộc các khu vực quy hoạch phát triển đô thị đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông kết nối quan trọng như các huyện Hoài Đức và Thanh Oai. Các khu vực này thu hút nhiều nhà đầu tư và người dân tham gia.

Thứ hai là việc tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất diễn ra trong thời điểm giao thoa giữa Luật Đất đai năm 2013 hết hiệu lực và Luật Đất đai năm 2024 bắt đầu có hiệu lực, giữa Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 với Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023. Do đó, quá trình tổ chức đấu giá cũng có ảnh hưởng từ việc xác định giá đất để làm giá khởi kiểm cho đấu giá quyền sử dụng đất.

Theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ TN&MT phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng và UBND TP Hà Nội chỉ ra những nguyên nhân cụ thể nhất. Bộ TN&MT đã có văn bản gửi các cơ quan liên quan để tiếp tục có những thông tin, tài liệu cung cấp, sẽ có những buổi làm việc đảm bảo đánh giá tác động nhiều chiều, ý kiến của nhiều cơ quan để tìm ra nguyên nhân rồi đề xuất giải pháp.

"Nếu như sau khi đánh giá mà phát hiện ra các nguyên nhân do lỗi từ cơ chế chính sách và có tính phổ quát, ảnh hưởng đến việc đấu giá quyền sử dụng đất trên phạm vi cả nước thì chúng tôi sẽ đề xuất tham mưu phương án sửa đổi, bổ sung hoặc điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật,” Thứ trưởng Lê Minh Ngân nói.

Trường hợp không phải lỗi do cơ chế chính sách mà lỗi do quá trình tổ chức thực hiện, Bộ TN&MT sẽ đề xuất và tham mưu để các đơn vị, cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương cùng rà soát, đánh giá kỹ lưỡng các phương án đấu giá, xác định giá đất và tổ chức đấu giá đảm bảo đúng quy định của pháp luật.