Đồng minh tránh xa hoạt động quân sự của Mỹ ở Caribe
Nhiều đồng minh chủ chốt đã công khai tách mình khỏi chiến dịch quân sự mà Washington đang triển khai ở Mỹ Latinh, thậm chí một số còn tỏ ra nghi ngờ tính hợp pháp của các hành động đơn phương gây chết người dưới danh nghĩa chống buôn bán ma túy.

Mỹ đang triển khai tàu sân bay USS Gerald R. Ford tới Caribe. Ảnh: Getty Images
Kể từ đầu tháng 9, giới chức quân đội Mỹ tiết lộ đã thực hiện hàng chục vụ tấn công vào các tàu nhỏ ở vùng Caribe và Đông Thái Bình Dương. Song, Washington chưa công bố bất kỳ bằng chứng nào xác minh danh tính nghi phạm trên các tàu bị nhắm mục tiêu và những gì họ vận chuyển.
Nhiều chuyên gia về luật chiến tranh cho rằng hoạt động của chính quyền Tổng thống Donald Trump là “bất hợp pháp” vì các tàu nhỏ bị nhắm mục tiêu đang chở thường dân bị cáo buộc tham gia hoạt động buôn bán ma túy, chứ không phải hành động thù địch vũ trang chống lại Mỹ hoặc công dân nước này. Washington đã bác bỏ những lập luận như vậy, nhưng điều đó dường như không làm giảm bớt mối lo ngại của các đồng minh thân cận, chẳng hạn như Pháp.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot tuyên bố Điện Élysée lo ngại hoạt động quân sự Mỹ tiến hành ở Caribe “vi phạm luật pháp quốc tế” và có thể dẫn đến leo thang căng thẳng trong khu vực. Được biết, Pháp vẫn đang duy trì lợi ích tại đây khi kiểm soát các vùng lãnh thổ hải ngoại như Guadeloupe và Martinique, cũng như các cộng đồng hải ngoại Saint-Barthélemy và một phần của Saint Martin.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Canada Anita Anand cũng nói rõ chính quyền Ottawa “hoàn toàn không liên quan” các cuộc không kích quân sự mà Mỹ tiến hành khiến ít nhất 75 nghi phạm thiệt mạng. Để tăng thêm tính thuyết phục, đại diện ngoại giao Canada cho biết Washington đang sử dụng thông tin tình báo của chính họ và khẳng định Ottawa luôn nỗ lực tuân thủ luật pháp quốc tế. Được biết, Canada là một trong 5 thành viên của liên minh tình báo Five Eyes (Ngũ Nhãn), cùng với Mỹ, Anh, Úc và New Zealand. Liên minh này hoạt động dựa trên Hiệp định UKUSA, chia sẻ thông tin tình báo để chống lại các mối đe dọa như khủng bố, tội phạm mạng và hợp tác trong các hoạt động tình báo quy mô lớn.
Nhiều nước ngừng chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ
Đối tác thiết yếu trong cuộc chiến chống buôn ma túy ở Mỹ Latinh, Colombia, đã dừng chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ để phản đối các cuộc tấn công. Giới chức tình báo Hà Lan cũng thông báo việc hạn chế chia sẻ thông tin với đối tác Mỹ trước nguy cơ bị sử dụng trong các hành động liên quan “vi phạm nhân quyền”.
Có báo cáo nói rằng Anh đã tạm dừng một số hoạt động chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ do lo ngại tính hợp pháp của các hoạt động mà chính quyền Trump đang tiến hành ở Caribe và ngoài khơi Thái Bình Dương.
Nhằm bác bỏ lo ngại của các đồng minh, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định Washington có quan hệ đối tác rất chặt chẽ với Anh và những quốc gia khác. Cáo buộc nội dung lan truyền là “tin giả”, ông Rubio khẳng định không có thay đổi nào có thể cản trở năng lực của Washington trong các hoạt động đang tiến hành ở Caribe.
Đồng thời, ông Rubio cũng lên tiếng bác bỏ mọi lo ngại của nước ngoài về tính hợp pháp của hoạt động quân sự này khi cho biết Mỹ “đang bị tấn công” bởi các tổ chức tội phạm khủng bố ma túy ở Tây bán cầu và Tổng thống Trump chỉ đang phản ứng để bảo vệ đất nước. Trước đó, người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Kaja Kalla đã đặt nghi vấn về tính hợp pháp của các hành động mà Mỹ thực hiện ở Mỹ Latinh. Ngoại trưởng Rubio đã đáp trả thẳng thắn, rằng EU không có quyền quyết định luật pháp quốc tế là gì và cách Mỹ bảo vệ an ninh quốc gia.
MAI QUYÊN (Theo Washington Post, Reuters)

