Hơn 20 nước ký tuyên bố chung phản đối kế hoạch tái định cư của Israel

Quang cảnh khu vực E1 ở Bờ Tây, ngày 14/8/2025 (Ảnh: THX/TTXVN)

21 quốc gia đã ký một tuyên bố chung vào ngày 21/8, coi việc Israel phê duyệt kế hoạch tái định cư E1 tại Bờ Tây là “không thể chấp nhận được và vi phạm luật pháp quốc tế."

Trước đó 1 ngày, Israel đã thông qua kế hoạch xây dựng khoảng 3.400 căn nhà trên khu đất rộng khoảng 12 km2, nằm ở phía Đông Jerusalem.

Toàn bộ các khu định cư Israel tại Bờ Tây, vùng lãnh thổ bị chiếm đóng từ năm 1967, đều bị coi là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế.

Trong số các nước ký có Australia, Canada, Italy, Bỉ, Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Iceland, Ireland, Nhật Bản, Latvia, Litva, cùng Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) phụ trách đối ngoại. Tuyên bố chung của ngoại trưởng các nước “lên án quyết định trên và kêu gọi đảo ngược ngay lập tức."

Theo tuyên bố, Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich cũng thừa nhận kế hoạch này “sẽ khiến giải pháp hai nhà nước trở nên bất khả thi, khi chia cắt lãnh thổ Palestine và hạn chế khả năng tiếp cận Jerusalem."

Các ngoại trưởng khẳng định kế hoạch “không mang lại lợi ích cho người dân Israel, thay vào đó đe dọa an ninh, thổi bùng bạo lực và bất ổn, đẩy tất cả xa rời hòa bình."

Chính quyền Palestine đã kịch liệt phản đối kế hoạch trên.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, người đứng đầu Cơ quan Liên hợp quốc về cứu trợ và việc làm dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) Philippe Lazzarini và các nước phương Tây đều bày tỏ quan ngại sâu sắc kế hoạch sẽ chia cắt Bờ Tây khỏi Đông Jerusalem và đe dọa nghiêm trọng triển vọng giải pháp hai nhà nước.

Ông Lazzarini cảnh báo dự án sẽ “cắt đứt hoàn toàn Bờ Tây phía Bắc và Trung với phía Nam, phá vỡ tính liên kết về lãnh thổ," đồng thời khiến việc thành lập nhà nước Palestine “ngày càng bất khả thi."

Trong ngày 21/8, Anh đã triệu Đại sứ Israel tại London Tzipi Hotovely để phản đối. Bộ Ngoại giao Anh ra tuyên bố khẳng định: “Nếu được thực hiện, kế hoạch định cư này sẽ vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và chia cắt nhà nước Palestine trong tương lai, làm suy yếu giải pháp hai nhà nước."

Cùng ngày, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố Israel sẽ ngay lập tức nối lại đàm phán nhằm giải cứu toàn bộ con tin ở Dải Gaza và chấm dứt xung đột gần 2 năm qua, nhưng “dựa trên những điều kiện chấp nhận được đối với Israel." Ông cũng nhấn mạnh “đây là giai đoạn quyết định," nhưng không tiết lộ thời gian, địa điểm tiến hành đàm phán.

Đây là phản ứng đầu tiên của ông Netanyahu trước đề xuất ngừng bắn tạm thời do Ai Cập và Qatar đưa ra mà Phong trào Hồi giáo Hamas đã chấp thuận hôm 18/8. Một quan chức Israel xác nhận nước này sẽ cử đoàn đàm phán ngay sau khi địa điểm họp được ấn định.

Tuy nhiên, ông Netanyahu vẫn kiên quyết theo đuổi kế hoạch đánh bại Hamas và kiểm soát thành phố Gaza - trung tâm đông dân nhất của Dải Gaza. Một quan chức Israel tiết lộ Nội các An ninh nước này dự kiến họp tối cùng ngày để thông qua lần cuối kế hoạch tại thành phố Gaza. Trong 10 ngày qua, hàng nghìn người Palestine đã phải rời bỏ nhà cửa khi lực lượng Israel tiến sát thành phố này.

Kế hoạch kiểm soát thành phố Gaza đã được Nội các An ninh Israel thông qua từ đầu tháng, bất chấp nhiều đồng minh kêu gọi cân nhắc lại. Quan điểm Chính phủ Israel là mọi thỏa thuận phải đảm bảo giải cứu toàn bộ 50 con tin bị bắt giữ hồi tháng 10/2023, trong đó Israel tin rằng chỉ còn khoảng 20 người còn sống.

Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống Dải Gaza (Ảnh: THX/TTXVN)

Israel đã điều động thêm 60.000 quân dự bị, chuẩn bị cho cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn, bất chấp làn sóng chỉ trích quốc tế. Ông Netanyahu khẳng định Israel chỉ chấp nhận kết thúc kế hoạch kiểm soát nếu Hamas giải giáp, trả tự do cho toàn bộ con tin, phi quân sự hóa hoàn toàn Dải Gaza, Israel duy trì quyền kiểm soát an ninh tối cao và thành lập một chính quyền dân sự không do Israel điều hành - cũng không phải Hamas hay Chính quyền Palestine (PA).

Đề xuất ngừng bắn hiện tại gồm các điều kiện ngừng tấn công trong 60 ngày, trả tự do cho 10 con tin còn sống và trao trả 18 thi thể con tin do Hamas giữ, đổi lấy việc Israel phóng thích khoảng 200 tù nhân Palestine. Sau khi lệnh ngừng bắn tạm thời có hiệu lực, hai bên sẽ tiếp tục đàm phán về ngừng bắn vĩnh viễn.

Trong khi đó, người dân Gaza tổ chức một cuộc tuần hành hiếm hoi ngày 21/8 tại Trung tâm Văn hóa Rashad Shawa, thành phố Gaza nhằm kêu gọi chấm dứt xung đột. Trong lúc diễn ra biểu tình, các vụ không kích của Israel tiếp tục nhằm vào khu dân cư Zeitoun và Sabra.

Bộ Y tế Gaza cho biết ít nhất 70 người thiệt mạng trong 24 giờ qua do các cuộc không kích từ phía Israel.

Văn phòng Điều phối Nhân đạo Liên hợp quốc (OCHA) cảnh báo tình hình nhân đạo tại Gaza đang ngày càng tồi tệ do các cuộc tấn công dữ dội của Israel, đặc biệt ở khu vực Az Zaytoun, Đông và Nam thành phố Gaza. OCHA cho biết từ ngày 08/8 đến nay, các cuộc không kích đã trúng hơn 50 tòa nhà dân cư, khiến ít nhất 87 người thiệt mạng././.

Theo Vietnam+

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/hon-20-nuoc-ky-tuyen-bo-chung-phan-doi-ke-hoach-tai-dinh-cu-cua-israel-post1057212.vnp