Kinh tế tập thể - đòn bẩy phát triển kinh tế nông thôn
Kiên Giang hiện có hơn 450 hợp tác xã (HTX) nông nghiệp, hơn 1.550 tổ hợp tác (THT) nông nghiệp đang hoạt động với số lượng thành viên hơn 70.000 người tham gia; trong đó, chủ yếu là đại diện hộ gia đình ở khu vực nông thôn. Mô hình kinh tế tập thể những năm qua đã mang lại hiệu quả tích cực trong sản xuất, kinh doanh, là đòn bẩy thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế nông thôn.
Bà Lê Thị Kim Thoa, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát còn giúp nhiều chị em tăng thu nhập từ nghề đan lục bình.
Ông Võ Minh Chiến, Giám đốc HTX Kênh 7B, xã Thạnh Ðông A, huyện Tân Hiệp cho biết, đến nay HTX được thành lập và đi vào hoạt động gần 10 năm. HTX hiện có hơn 200 thành viên với tổng diện tích sản xuất lúa trên 700ha. Nông dân tham gia vào HTX được cung ứng vật tư nông nghiệp và các dịch vụ như cày xới đất ruộng, bơm tát nước, phun xịt thuốc, bón phân, gieo sạ và thu hoạch lúa bằng các loại máy, thiết bị hiện đại với giá thấp hơn so với bên ngoài từ 20-30%. Nhờ đó, giúp nông dân giảm được chi phí, tăng lợi nhuận cao hơn so với sản xuất riêng lẻ như trước đây.
"HTX liên kết với doanh nghiệp thu mua để chọn loại giống phù hợp theo từng mùa vụ, đảm bảo sản xuất lúa hiệu quả và cung ứng sản lượng lớn cho doanh nghiệp, giúp việc tiêu thụ lúa được thuận lợi, nông dân bán lúa với giá cao hơn ngoài thị trường từ 200-300 đồng/kg. Ban đầu, một số nông dân còn lo ngại, nhưng qua nhiều năm sản xuất trong HTX cho thấy hiệu quả bền vững nên nông dân tham gia vào HTX ngày càng nhiều hơn. Bên cạnh đó, hàng trăm nông dân không là thành viên của HTX cũng sử dụng các dịch vụ từ đầu vào đến đầu ra của HTX để tăng hiệu quả kinh tế sản xuất lúa", ông Chiến cho hay.
Ông Trần Văn Hận, thành viên HTX Kênh 7B chia sẻ, gia đình sản xuất lúa gần 4ha và bắt đầu tham gia vào HTX từ năm 2017 đến nay. So với những năm trước khi tham gia vào HTX, việc sản xuất lúa của gia đình gặp nhiều thuận lợi và lợi nhuận mang về cũng cao hơn từ 8-10 triệu đồng/ha. "Bên cạnh được sử dụng các loại vật tư nông nghiệp với giá gốc rẻ hơn mua bên ngoài, điều làm tôi yên tâm hơn đó là các sản phẩm của HTX đảm bảo chất lượng giúp chăm sóc tốt đồng lúa và nhờ đó năng suất lúa cũng đạt cao hơn. Không chỉ vậy, nông dân tham gia HTX gieo sạ giống lúa chất lượng, đồng loạt nên ít xảy ra sâu bệnh gây hại, được bao tiêu đầu ra với mức giá ổn định, không phải lo lúa rớt giá như trước đây", ông Hận nói.
Hơn 5 năm qua, HTX Dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát ở xã Phong Ðông, huyện Vĩnh Thuận đã giúp tiêu thụ hơn 1.200 tấn tôm thẻ nuôi theo hình thức quảng canh với mức giá cao hơn thị trường 10% của hơn 200 nông dân các huyện Vĩnh Thuận, U Minh Thượng, An Biên, An Minh. Ngoài tôm thẻ, HTX còn thu mua cá lóc đồng, cá trắm cỏ, cá lóc nuôi của nông dân cũng có giá cao hơn 10% so với giá thị trường.
Bà Lê Thị Kim Thoa, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát, cho biết, đến nay nhiều sản phẩm của HTX đạt OCOP 3 sao như khô cá lóc, tôm khô, mắm tôm chua. Thị trường tiêu thụ của các sản phẩm ổn định với số lượng bán ra mỗi tháng hơn 1 tấn hàng. "Từ khi HTX được thành lập đến nay đã mang lại rất nhiều lợi ích, như quy mô sản xuất được mở rộng, chất lượng sản phẩm được nâng cao, thuận lợi hơn trong tiêu thụ sản phẩm. HTX cũng thu mua tôm, cá với giá cao, giúp tăng thu nhập cho người nuôi, đồng thời tạo việc làm cho hơn 20 lao động thường xuyên với mức thu nhập từ 5 đến 6 triệu đồng/tháng", bà Lê Thị Kim Thoa cho biết thêm.
Là thành viên gắn bó từ ngày thành lập HTX Dịch vụ nông nghiệp Hiểu Phát đến nay hơn 5 năm, bà Lê Thị Tẻm cho biết, mỗi năm vuông tôm gia đình bán cho HTX khoảng 700kg tôm thẻ với mức giá cao hơn thị trường từ 15.000-20.000 đồng/kg, giúp tăng lợi nhuận khoảng 12 triệu đồng. Ngoài ra, bà tham gia làm cá khô, tôm khô với tiền công 7 triệu đồng/tháng giúp gia đình có cuộc sống khá giả, sung túc hơn.
HTX Ngã Bát, xã Ðông Hưng B, huyện An Minh được thành lập từ năm 2017 với 8 thành viên, đến năm 2020 mở rộng với hơn 30 thành viên tham gia đến nay. HTX hoạt động chủ yếu lĩnh vực cung ứng con giống, vật tư nông nghiệp và tiêu thụ nông sản của nông dân. Ông Phan Thanh Tùng, Phó Giám đốc HTX Ngã Bát, cho biết, HTX chủ động ký hợp đồng với một số công ty, đơn vị cung ứng tôm giống, lúa giống, phân bón, thuốc trừ sâu, thức ăn, thuốc thủy sản với mức giá rẻ hơn so với thị trường từ 10% vì không qua các trung gian. Trong năm 2023 và 7 tháng năm 2024, các dịch vụ của HTX giúp tiết kiệm khoản chi phí chênh lệch so với giá thị trường khoảng 1,3 tỉ đồng của gần 500 nông dân.
Theo ông Phạm Thành Trăm, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Kiên Giang, để nâng cao hiệu quả các mô hình kinh tế tập thể, tỉnh cần có quy định hỗ trợ về mặt kỹ thuật, khuyến khích và hỗ trợ tài chính của Nhà nước cho các HTX, đặc biệt là HTX quy mô vừa và nhỏ chưa hoặc không đủ năng lực; có giải pháp phát triển nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực về quản lý nhà nước và quản trị sản xuất, kinh doanh cho khu vực kinh tế tập thể, HTX. Tỉnh đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ cho nông nghiệp, nông thôn như thủy lợi, giao thông nông thôn, điện phục vụ cho bơm tát, xây dựng cánh đồng mẫu lớn; tích cực triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trong phát triển kinh tế tập thể. "Ngoài ra, tỉnh cần tập trung tổ chức sản xuất gắn với quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu; chuẩn hóa quy trình, tiêu chuẩn và phát triển sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị phù hợp với yêu cầu thị trường; quan tâm tìm kiếm, lựa chọn giới thiệu doanh nghiệp có uy tín và năng lực liên kết tiêu thụ sản phẩm cho HTX", ông Phạm Thành Trăm nhấn mạnh.
Bài, ảnh: PHƯƠNG ANH