Tạo điều kiện tối đa để Thành phố Hồ Chí Minh phát triển

Sáng 15/12, Đoàn công tác của Bộ Tài chính do Bộ trưởng  Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc dẫn đầu đã có buổi làm việc với UBND TP Hồ Chí Minh về tình hình phát triển kinh tế - xã hội và tài chính – ngân sách nhà nước (NSNN). Tham dự buổi làm việc có Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi, đại diện Lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ Tài chính và UBND TP Hồ Chí Minh. 

Hình ảnh tại buổi làm việc (Ảnh: HT)

Tập trung tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp

Tại buổi làm việc, thông tin về tình hình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, Chủ tịch Phan Văn Mãi cho biết: Trong bối cảnh tình hình kinh tế cả nước nói chung và trên địa bàn TP Hồ Chí Minh nói riêng gặp rất khó khăn, thách thức, năm 2023, tăng trưởng kinh tế (GDP) của Thành phố tăng 5,81%, chỉ số công nghiệp tăng 4,6%, các ngành công nghiệp trọng điểm tăng 7,4%. Tổng mức dịch vụ bán lẻ tăng 10,84%. Doanh thu từ hoạt động du lịch tăng 22%, hàng hóa qua cảng biển tăng 5,59%. Theo Chủ tịch Thành phố, đây cũng là con số tích cực, phản ánh được nhịp phát triển kinh tế.

Để đạt được những kết quả trên, ngay từ đầu năm 2023, TP Hồ Chí Minh đã tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp. Trong đó, tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân (trong đó tập trung tháo gỡ vướng mắc lên quan tới nhóm chính sách về bất động sản; nhóm chính sách về doanh nghiệp FDI và nhóm chính sách liên quan đến thủ tục đầu tư). “Thành phố đã tổ chức gặp gỡ nhà đầu tư, lắng nghe ý kiến, chia thành lập các tổ tháo gỡ khó khăn cho ý kiến và xử lý quyết liệt.” - Chủ tịch Thành phố thông tin.

Cùng với đó, nỗ lực hoàn thiện thể chế, trong đó có việc tham mưu cho Quốc hội ban hành Nghị quyết 98 và hiện nay đang tiếp tục tham mưu cho các cơ quan liên quan để cụ thể hóa Nghị quyết 98 bằng cách tham mưu ban hành các nghị định về lãi vay với các dự án BT. Thành phố cũng đang tích cực chuẩn bị Nghị định thay đổi Nghị định số 93/2001/NĐ-CP trên tinh thần là phân cấp ủy quyền để TP Hồ Chí Minh chủ động hơn nữa.

Bên cạnh đó, tập trung khởi động lại các dự án lớn, đặc biệt là các dự án hạ tầng, năm 2023, TP Hồ Chí Minh khởi công đường vành đai 3 và một số dự án chỉnh trang đô thị trên địa bàn  cơ sở hạ tầng… tạo thuận lợi cho kết cấu hạ tầng trong thời gian tới.

Thông tin về tình hình thu, chi NSNN, Chủ tịch Phan Văn Mãi cho biết, dự kiến ước tổng thu NSNN trên địa bàn Thành phố đạt khoảng 439 nghìn tỷ, bằng 93,53%; thu nội địa đạt 98,5% dự toán; Chi NSNN ước đạt khoảng 126 nghìn tỷ, tăng 26,7% so với năm 2022. Trong đó, chi đầu tư công để triển khai các dự án về cơ sở hạ tầng cũng giúp tạo động lực tăng trưởng cho Thành phố.

Làm rõ hơn số chi đầu tư công, Chủ tịch Phan Văn Mãi cho biết, theo con số giao tổng trên 70 ngàn tỷ đồng, sau khi trừ vốn ODA còn hơn 68 ngàn tỷ đồng và đến thời điểm hiện tại đã thực hiện chi đạt 35 ngàn tỷ đồng (52%). “Từ nay đến cuối tháng 12, các nhiệm vụ chi liên quan đến giải phóng mặt bằng cơ bản hoàn thành. Cuối năm phấn đấu đạt 80% (không đạt chỉ tiêu 95% đặt ra). Như vậy, cân đối thu, chi NSNN trên địa bàn Thành phố gặp nhiều khó khăn”, Chủ tịch TP Hồ Chí Minh nói.

Về kế hoạch năm 2024, Chủ tịch UBND Thành phố cho biết, Thành phố đặt đặt mục tiêu tăng trưởng khoảng 7,5-8%. Năm 2024, dự kiến thu tăng hơn 2023 đây là nhiệm vụ hết sức thách thức, nhưng Thành phố sẽ nỗ lực hết sức để thực hiện và mong muốn có sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Tài chính, tháo gỡ kịp thời các cơ chế, chính sách để Thành phố phát triển. Trong đó, TP Hồ Chí Minh kiến nghị có định hướng để Thành phố tiếp cận với nguồn vốn ODA thế hệ mới hoặc nguồn tín dụng quốc tế để giải quyết nhu cầu về vốn cho các dự án lớn. Chủ tịch Phan Văn Mãi đưa ra ví dụ về đề án xây dựng hệ thống đường sắt đô thị mục tiêu đến năm 2035 xây dựng 220km đường sắt đô thị, nhưng hiện nay mới xây dựng được 20km. Do đó, TP Hồ Chí Minh mong muốn tiếp cận các nguồn vốn ODA hoặc các nguồn phù hợp để hoàn thành mục tiêu nhiệm vụ đầu tư lớn để phát triển.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại buổi làm việc (Ảnh: HT)

Tìm các giải pháp tháo gỡ khó khăn

Tại Hội nghị, trước các kiến nghị của TP Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đã đề nghị các thành viên trong Đoàn công tác có ý kiến cụ thể để tìm các giải pháp tốt nhất tháo gỡ khó khăn vướng mắc của Thành phố nhưng đảm bảo các điều kiện quy định của pháp luật hiện hành.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho rằng, thu NSNN trên địa bàn thành phố tuy không đạt, nhưng phù hợp với tình hình kinh tế hiện tại. Để thúc đẩy hoạt động giao thương thuận lợi nhất, hiện nay, Hải quan đã được Bộ Tài chính phê duyệt dự án xây dựng chuyển đổi số toàn diện thủ tục hải quan. Dù hiện nay 99% đã tự động hóa nhưng chưa tích hợp với các Bộ, ngành, quốc gia. Trong năm 2024 sẽ tiếp tục chuyển đổi số toàn diện để hoàn thiện hải quan kết nối toàn diện và hải quan thông minh. Bên cạnh đó, hiện nay, Thủ tướng đã chỉ đạo kết nối 2 cảng biển nước sâu thông minh giữa Việt Nam và Hoa Kỳ để tạo thuận lợi cho thông quan hàng hóa. Tổng cục Hải quan đã chọn cảng Cát Lái làm thí điểm tại Việt Nam, nếu được thực hiện sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương hàng hóa giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Tổng cục Hải quan sẽ đồng hành sát với Thành phố để cùng phát triển.

Về lĩnh vực thuế, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành cho rằng, hiện nay, một số kiến nghị của Thành phố đã được thực hiện như giảm tiền thuê đất 50%. Tổng cục trưởng cũng thống nhất với Thành phố về các kiến nghị liên quan đến khởi nghiệp sáng tạo. Ông Mai Xuân Thành cũng kiến nghị Thành phố đẩy nhanh tiến độ triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và xuất hóa đơn bán hàng với các cửa hàng kinh doanh xăng dầu. Đây là 2 nội dung đang được ngành Thuế triển khai rộng trên hầu khắp các lĩnh vực. TP Hồ Chí Minh và Hà Nội là 2 trung tâm lớn, nếu triển khai được đồng bộ, ngoài việc thu thuế 1-2% từ các lĩnh vực này, quan trọng hơn nữa là thực hiện hiệu quả công tác quản lý thuế.

Về hóa đơn xăng dầu, hiện nay các tỉnh xung quanh TP Hồ Chí Minh đã triển khai, ví dụ như Long An đã triển khai đồng bộ tới các doanh nghiệp. “Đặc biệt, khi các nhà cung cấp dịch vụ kỹ thuật đã vào, thực sự kinh phí rất thấp chứ không phải đại diện một số Bộ chuyên ngành nói rằng đầu tư phải 400-600 triệu đồng hay 1 tỷ đồng. Hóa đơn xuất ra cũng chỉ mất khoảng 40-60 đồng/hóa đơn. Người tiêu dùng đa số không lấy hóa đơn, không nhất thiết phải in ra.” - Ông Mai Xuân Thành nói và cho biết thêm, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tài chính, hiện nay ngành Thuế đã triển khai quyết liệt bản đồ số về giá đất, bản đồ số về bất động sản, bản đồ số về hộ kinh doanh. Bản đồ số về hộ kinh doanh giúp các tỉnh, các hộ kinh doanh so sánh được mức khoán, mức kê khai,… giữa các tỉnh, trong tỉnh và người dân được tham gia bình đẳng và đóng góp nghĩa vụ với NSNN đất đai và bản đồ số kinh doanh.

Đối với các kiến nghị, đề xuất của UBND TP Hồ Chí Minh về giảm tiền thuê đất, về Đề án xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế, về thực hiện tái cấp vốn thực hiện dự án Dự án chống ngập của TP; định hướng để TP tiếp cận với nguồn vốn ODA thế hệ mới hoặc nguồn tín dụng quốc tế để giải quyết nhu cầu về vốn cho các dự án lớn;… cũng được các thành viên trong Đoàn công tác trả lời cụ thể, thấu đáo.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cảm ơn UBND Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian qua đã luôn chỉ đạo sát sao, hỗ trợ tích cực để các cơ quan của ngành Tài chính đóng trên địa bàn Thành phố hoàn thành nhiệm vụ.

Bộ Tài chính luôn xác định TP Hồ Chí Minh giữ vai trò đầu tàu kinh tế cả nước, là trung tâm kinh tế có ảnh hưởng lớn đến kinh tế cả nước nên luôn tạo điều kiện tối đa để Thành phố phát triển, từ đó để hỗ trợ các địa phương khác phát triển. Bộ Tài chính luôn đồng hành cùng Thành phố để có bước đi nhanh, đột phá nhưng phải chặt chẽ.

Bộ trưởng cho rằng, trong điều kiện còn nhiều khó khăn, thành quả phát triển kinh tế xã hội trong năm 2023 của Thành phố như vậy là tốt.

Theo Bộ trưởng, dự báo năm 2024 sẽ còn nhiều thách thức. Ngành Tài chính cũng được Quốc hội giao chỉ tiêu thu NSNN là 1,7 triệu tỷ đồng (tăng 5% trừ phần giảm phí, như vậy cần tăng trưởng 8,6%). Để đạt được số thu NSNN như năm qua, ngành Tài chính đã phải rất nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp, từ việc triển khai hóa đơn điện tử, kết nối hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối hải quan thông minh…Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Thành phố chỉ đạo các đơn vị tập trung các giải pháp nhằm tăng thu NSNN như kết nối hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền, hóa đơn xăng dầu; thực hiện các giải pháp nhằm ngăn chặn hóa đơn điện tử giả. Đồng thời, tập trung quản lý thuế thương mại điện tử,… bởi đây là những nguồn thu rất tiềm năng.

Bộ trưởng cũng đề nghị Thành phố bám sát dự thảo sửa Luật đất đai vì khi ban hành sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của Thành phố.

Về điều chuyển phân cấp sử dụng tài sản công, có thể ủy quyền cho cấp huyện xã hay không, Bộ trưởng đề nghị Thành phố thực hiện theo pháp luật hiện hành./.