Tìm giải pháp thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam

Nhằm đón đầu lượng khách Trung Quốc sau khi đất nước này mở các cửa khẩu (từ ngày 8/1), ngày 9/1 tại Móng Cái, Hiệp hội Du lịch Việt Nam phối hợp với tỉnh Quảng Ninh, các doanh nghiệp đón khách Trung Quốc và đối tác liên quan tổ chức Hội nghị với chủ đề “Giải pháp thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam”.

Khai thác hiệu quả khách du lịch Trung Quốc

Thế giới vừa trải qua đại dịch COVID-19, một sự kiện kinh hoàng gây thiệt hại to lớn chưa từng có cho cả thế giới. Nhiều ngành kinh tế trong đó có du lịch đã bị khủng hoảng nghiêm trọng, bị kéo lùi hàng chục năm. Nhưng thế giới cũng đang chứng kiến sự phục hồi nhanh và kéo theo nhiều ngành kinh tế khác phục hồi theo. Ở Việt Nam, với sự quan tâm, chỉ đạo mạnh mẽ của Chính phủ, Du lịch Việt Nam đã nhanh chóng phục hồi. Năm 2022, Du lịch Nội địa Việt Nam đã đạt kết quả kỷ lục, 101.5 triệu lượt, tăng 19% so với lượng khách nội địa năm 2019. Tuy nhiên, khách quốc tế chúng ta mới đón được 3,5 triệu lượt, đạt 70% kế hoạch.

Trong giai đoạn trước COVID-19, Trung Quốc là thị trường du lịch outbound (khách đi du lịch nước ngoài) lớn nhất thế giới, mang lại nguồn thu chiếm tới 20% doanh thu du lịch toàn cầu. Tuy nhiên với chính sách “zero Covid”, trong 3 năm qua (2020 - 2022) Trung Quốc đã đóng cửa và vì vậy thế giới đã không đón được khách du lịch Trung Quốc. Nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam trước đây khách du lịch Trung Quốc là nguồn khách lớn nhất thì nay gặp khó khăn.

Các đại biểu tham dự hội nghị.

Khi Chính phủ Trung Quốc tuyên bố sẽ mở cửa du lịch quốc tế từ 8/1/2023 đã tạo ra hiệu ứng tích cực cho du lịch toàn cầu. Hầu hết các quốc gia dự kiến đón khách Trung Quốc đều đã đưa ra các chính sách thu hút nhanh lượng khách quan trọng này. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, nhiều nước đã có các quy định kiểm soát việc phòng chống COVID-19 với khách Trung Quốc.

Đối với Việt Nam, Trung Quốc là thị trường du lịch quốc tế lớn nhất, cả về inbound (đón khách quốc tế vào) và outbound (đưa khách ra nước ngoài). Năm 2019, Việt Nam đón 5,8 triệu lượt khách Trung Quốc (chiếm gần 1/3 lượng khách quốc tế đến Việt Nam) và số người dân Việt Nam đi du lịch Trung Quốc (đạt khoảng 4,5 triệu lượt) cũng đứng đầu danh sách khách outbound của Việt Nam.

Ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng, Việt Nam cần sớm có sự chuẩn bị để đón tiếp và khai thác hiệu quả khách du lịch Trung Quốc, đồng thời đảm bảo thực hiện các quy định nghiêm chỉnh về phòng chống dịch COVID-19.

Theo ông Vũ Thế Bình, trong quá trình đón và phục vụ khách Trung Quốc, còn những vấn đề tồn tại như xuất hiện ở một số nơi tình trạng tour giá rẻ, kinh doanh núp bóng, mua bán hàng hóa, tình trạng lộn xộn trong kinh doanh dịch vụ du lịch khiến du khách không hài lòng, gây thiệt hại cho ngành du lịch. Ông Bình đề nghị các vấn đề trên cần được bàn bạc và đưa ra các giải pháp để quản lý hiệu quả trong thời gian tới.

Tại hội nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh cho biết, với gần 155 triệu lượt khách đi du lịch nước ngoài năm 2019, mức chi tiêu 255 tỷ USD, Trung Quốc là một trong những thị trường nguồn khách quốc tế lớn và quan trọng nhất thế giới. Các nước trong khu vực và thế giới đều có những biện pháp nhằm cạnh tranh khai thác thị trường này.

Theo Tổng cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh, thời điểm trước dịch COVID-19, Trung Quốc luôn là thị trường gửi khách lớn nhất đến Việt Nam với hơn 5,8 triệu lượt khách vào năm 2019, chiếm 1/3 tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam, với mức tăng ấn tượng là 17% so với cùng kỳ năm 2018. Việt Nam cũng luôn đứng trong top 5 thị trường gửi khách lớn nhất của Trung Quốc.

Dưới tác động của đại dịch COVID-19, Trung Quốc đã áp dụng chính sách Zero COVID - đóng cửa gần như hoàn toàn trong 3 năm qua. Điều này đã để lại khoảng trống khó lấp cho thị trường du lịch quốc tế đến Việt Nam.

Kể từ khi mở lại hoạt động du lịch từ tháng 3/2022, du lịch Việt Nam đã và đang sôi động trở lại. Kết quả, năm 2022 khách du lịch nội địa đạt trên 101 triệu lượt, tăng 68% so với kế hoạch năm và tăng 19% so năm 2019. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt 495 nghìn tỷ đồng, vượt hơn 23% so với kế hoạch năm 2022. Tuy nhiên, lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam chưa được như kỳ vọng, với con số hơn 3,6 triệu lượt, đạt 70% kế hoạch năm. Bên cạnh những nguyên nhân về tình hình kinh tế thế giới còn khó khăn, xung đột Nga - Ukraine... thì thị trường du lịch Trung Quốc chưa mở cửa là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến lượng khách quốc tế đến Việt Nam chưa đạt như kế hoạch đề ra.

Tạo điều kiện thuận lợi về các thủ tục nhập cảnh

Việc Trung Quốc điều chỉnh chính sách phòng chống dịch và xuất nhập cảnh từ ngày 8/1/2023 là tín hiệu tích cực đối với ngành du lịch ngay trong những ngày đầu năm 2023. Khi các cửa khẩu đường bộ, đường biển được mở, đường bay thương mại giữa hai nước được nối lại, kỳ vọng sẽ mang lại cơ hội lớn cho các hoạt động du lịch quốc tế của toàn ngành, cũng như các địa phương, doanh nghiệp.

Để chuẩn bị những gì tốt nhất nhằm đón đầu việc Trung Quốc mở cửa trở lại, góp phần tăng trưởng khách quốc tế đến Việt Nam, Tổng cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh đề nghị các địa phương có những biện pháp vừa đón, phục vụ khách du lịch được chu đáo, cung cấp dịch vụ đa dạng, chất lượng, vừa phải đảm bảo an toàn, phòng chống dịch bệnh. Tạo điều kiện thuận lợi về các thủ tục nhập cảnh, đi du lịch Việt Nam bằng đường bộ, đường không và đường thủy một cách thuận tiện nhất có thể, đặc biệt là đối với các địa phương có biên giới tiếp giáp Trung Quốc và giàu tiềm năng du lịch như tỉnh Quảng Ninh. Kết nối, mở lại các đường bay thương mại tới các thành phố lớn, đặc biệt là những sân bay, thành phố trước đây là những trạm trung chuyển khách Trung Quốc đến Việt Nam sôi động nhất.

Bên cạnh đó, đánh giá và xây dựng sản phẩm, dịch vụ du lịch phù hợp với nhu cầu và tính chất đặc thù riêng của du khách Trung Quốc sau đại dịch. Trên thực tế, sau đại dịch COVID-19, nhiều thói quen và nhu cầu đi du lịch của du khách trên toàn thế giới đã thay đổi. Trong đó khách Trung Quốc cũng không nằm ngoài sự ảnh hưởng này. Việt Nam rất cần những sản phẩm mới với chất lượng cao và sức cạnh tranh tốt nhằm đáp ứng khách hàng. Đây có thể là thời điểm thích hợp để chúng ta thay đổi lại phân khúc thị trường khách hướng tới chất lượng hơn, hiệu quả hơn.

Việc đầu tư chỉnh trang, hoàn thiện và nâng cấp cơ sở vật chất như: cầu cảng, cửa khẩu, sân bay, khách sạn, nhà hàng, các điểm tham quan du lịch... cần được quan tâm, nhất là những cơ sở vật chất xuống cấp do điều kiện khí hậu không tốt và tần suất sử dụng thấp trong thời gian diễn ra đại dịch.

Kết nối thị trường, xúc tiến, quảng bá, các địa phương, doanh nghiệp có kế hoạch, đầu tư, kết nối lại thị trường, kết nối với các địa phương, doanh nghiệp, đối tác Trung Quốc trong việc giới thiệu, tổ chức cho khách Trung Quốc đi du lịch Việt Nam; tổ chức các chương trình gặp gỡ, khảo sát, giới thiệu sản phẩm, du lịch, đón các đoàn famtrip, KOL (người có ảnh hưởng xã hội) từ thị trường Trung Quốc... Bên cạnh đó, cần ứng dụng công nghệ thông tin chủ động tiếp cận thị trường Trung Quốc trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến ở Trung Quốc như weibo, douyin, xigua... Phát triển trang web giới thiệu điểm đến, sản phẩm dịch vụ của địa phương, doanh nghiệp với phiên bản tiếng Trung để tiếp thị tới thị trường này.

Nguồn nhân lực du lịch cũng phải được quan tâm nhiều hơn sau thời gian dài bị tác động của dịch COVID-19. Lực lượng lao động trong ngành Du lịch đã có sự dịch chuyển rất lớn, nhiều nhân lực trong ngành đã chuyển sang làm công việc khác do lượng khách trong nước và quốc tế sụt giảm mạnh, nhiều doanh nghiệp du lịch giải thể, hoạt động cầm chừng... Vì thế, cần sớm lên phương án, kế hoạch để đào tạo, bồi dưỡng nhân lực mới có thông tin, hiểu biết về đặc thù của thị trường, khách hàng; xây dựng phương án tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ khách du lịch Trung Quốc.

Để thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam, Chủ tịch Liên Chi hội Lữ hành Việt Nam Cao Trí Dũng cho rằng, cần khôi phục mạng lưới các đường bay thường lệ, charter (chuyến bay thuê riêng) có triển vọng thu hút khách đến một số địa phương Đà Nẵng, Khánh Hòa, Phú Quốc… Đồng thời, tăng cường quảng bá điểm đến Việt Nam tại địa phương có đường bay trực tiếp và địa phương lân cận có đường bộ đến Việt Nam thuận tiện. Bên cạnh đó, doanh nghiệp lữ hành Việt Nam phải liên kết hình thành đa dạng nhóm sản phẩm từ giá rẻ đến cao cấp để cung cấp cho đối tác, giảm thiểu cạnh tranh không lành mạnh, giảm sức ép và chi phối không tốt từ đối tác như trước đây.

Trung Quốc là một trong những thị trường du lịch quốc tế hàng đầu của Du lịch Quảng Ninh nên việc thống nhất cách thức quản lý, khai thác thị trường này là cần thiết và cấp bách. Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ninh Phạm Văn Thủy đề xuất, cần xem xét cơ chế đặc thù với việc đón khách Trung Quốc tại các cửa khẩu; thống nhất giải pháp đón khách cho các doanh nghiệp để tránh tình trạng những tour “0 đồng” chất lượng kém, tour trốn thuế.

Tại hội nghị, các doanh nghiệp lữ hành cũng đề xuất các giải pháp nhằm thu hút khách Trung Quốc trong thời gian sớm nhất như đơn giản hóa thủ tục xuất nhập cảnh, tạo môi trường du lịch lành mạnh, xây dựng sản phẩm phù hợp với thị hiếu của khách Trung Quốc, tăng cường quản lý chất lượng hàng hóa phục vụ khách du lịch Trung Quốc, nâng cao vai trò của hướng dẫn viên trong phục vụ khách du lịch Trung Quốc…/.